Nizar Kabbani

siria diplomato, poeto kaj eldonisto

Nizar Taŭfik KABBANI (arabe نزار توفيق قباني, ALA-LC: Nizār Tawfīq Qabbānī, france Nizar Kabbani; la 21-an de marto 1923 – la 30-an de aprilo 1998) estis siria diplomato, poeto, verkisto kaj eldonisto. Li estas konsiderita Nacia Poeto de Sirio [1]. Lia poezia stilo kombinas simplecon kaj elegantecon esplorante temojn de amo, erotiko, religio, araba naciismo kaj enpovigo kontraŭ fremda imperiismo kaj lokaj diktatoroj [2]. Kabbani estas unu el la plej estimataj nuntempaj poetoj en la araba mondo [3].

Nizar Kabbani
Persona informo
نزار قباني
Naskiĝo 21-an de marto 1923 (1923-03-21)
en Damasko
Morto 30-an de aprilo 1998 (1998-04-30) (75-jaraĝa)
en Londono
Mortis pro Naturaj kialoj Redakti la valoron en Wikidata vd
Mortis per Korinfarkto Redakti la valoron en Wikidata vd
Tombo Bab al-Saghir Cemetery (en) Traduki Redakti la valoron en Wikidata vd
Religio islamo vd
Lingvoj arabaanglafrancahispana vd
Ŝtataneco Sirio (1961–1998)
Unuiĝinta Araba Respubliko (1958–1961)
Respubliko Sirio (1932–1958)
State of Syria (en) Traduki (1925–1930)
State of Damascus (en) Traduki (1923–1925) Redakti la valoron en Wikidata vd
Alma mater Faculty of Law Damascus University (en) Traduki (–1945) Redakti la valoron en Wikidata vd
Familio
Gefratoj Sabah Qabbani (en) Traduki Redakti la valoron en Wikidata vd
Edz(in)o Balq ՀՀis al-Rawi (en) Traduki Redakti la valoron en Wikidata vd
Profesio
Okupo poeto
verkisto
diplomato
kantotekstisto Redakti la valoron en Wikidata vd
Aktiva dum 1939– vd
En TTT Oficiala retejo vd
vd Fonto: Vikidatumoj
vdr

Kabbani verkis siajn unuajn poemojn uzante la klasikajn formojn de araba poezio, sed tiam li ŝanĝis al libera verso, tiel iĝante unu el ĝiaj fondintoj en moderna araba poezio. La poemoj de Kabbani estas, plejparte, skribitaj en simpla lingvo, ofte reflektante la siatempajn realaĵojn uzante la siria parolata lingvo. Entute, Kabbani publikigis 35 kolektojn de poezio dum sia vivo [4].

 
Kabbani kun siaj gepatroj, frato kaj fratino.

Kiam Kabbani estis en la aĝo de 15, lia 25-jaraĝa fratino faris sinmortigon ĉar ŝi rifuzis geedziĝi kun viro kiun ŝi ne amis [5]. Tio igis lin celkonscia kontraŭbatali la sociajn maljustojn kiuj kaŭzis la morton de lia fratino. Kiam demandite ĉu li vidas sin kiel revoluciemulo, li respondis: "Amo en la araba mondo estas kiel kaptito, kaj mi volas liberigi ĝin. Mi volas liberigi la korpon kaj animon de la araba animo kun la helpo de mia poezio. La rilato inter viroj kaj virinoj en nia socio ne estas normala." Kabbani estis konata kiel unu el la plej feminismaj intelektuloj de sia tempo.

Kabbani studis juron ĉe la Universitato de Damasko kaj diplomiĝis en 1945 [6]. Li tiam komencis diplomatian karieron kaj iĝis la ambasadoro de lia lando en Bejruto, Kairo, Madrido kaj Londono. Li forlasis la diplomatian servon en 1966 [7].

Nizar Kabbani verkis pli ol 30 kantojn por iraka kantisto Kazim as-Sahir, kiu utiligis plurajn da la poemoj de Kabbani kiel kantotekston por siaj kantoj. Libana kantisto Majida ar-Roumy ankaŭ kantis plurajn el liaj poemoj, inkluzive de "Kalimat" (vortoj), "Ma'a Jarida" (kun gazeto) kaj "Tawq al-Yasmin" (koliero de jasmeno).

Kantoj bazitaj sur la poezio de Nizar Kabbani estis prezentitaj fare de multaj plej elstaraj kantistoj en la araba mondo, inkluzive de Umm Kulthum, Fairuz kaj Abdelhalim Hafez.

Nizar Kabbani unue geedziĝis kun sia kuzo Zahra; La geedziĝo produktis filon kaj filinon. En lia dua geedziĝo, li geedziĝis kun la iraka Balqis, kiu estis mortigita en bombatako en Bejruto la 15-an de decembro 1982 [8]. Li dediĉis al ŝi sian faman poemon Balqis. Li ankaŭ havis du infanojn kun ŝi. Post ĉi tiu severa bato de la sorto, Kabbani ne plu sentis sin komforta en Bejruto. De tiam li vivis en Eŭropo kaj navedis inter Parizo kaj Ĝenevo. Li poste ekloĝis en Londono, kie li pasigis la lastajn 15 jarojn de sia vivo. Lia malfrua poezio temigis pli politikajn temojn. Precipe gravas la libana interna milito, al kiu li dediĉis multajn poemojn. La libana ĉefurbo Bejruto ofte estis la fonta scenaro por lia verkado. Liaj poemoj temis ankaŭ pri Damasko, Bagdado kaj Jerusalemo.

En lia patrujo de Sirio, Kabbani estas rigardita kiel popola heroo. La siria ĉefurbo ĉiam restis ĉeesta en liaj poemoj. En liaj pli malfruaj jaroj, la poemoj de Kabbani ankaŭ enhavis fortajn kontraŭaŭtoritatajn trajtojn, kvankam li apogis Saddam Hussein kaj evitis eksplicite kritiki la tiaman sirian prezidanton, Hafez al-Asad [9]. Tamen, Kabbani kontraŭstaris al normaligo de rilatoj kun Israelo kaj eĉ pravigis perforton kontraŭ israelanoj en siaj poemoj. Kabbani ankaŭ faris akuzojn kontraŭ okcidentaj amaskomunikiloj (ekzemple, en la poemo "Mi estas teroristo") [9].

Kabbani mortis pro koratako en Londono la 30-an de aprilo 1998 [10]. Ĉe lia entombigo, islamaj fundamentistoj uzis perforton por malhelpi lian ĉerkon - kiel tiu de kvazaŭa "malfidelulo" - esti portita al la moskeo Regent's Park de Londono por preĝoj [11]. Laŭ siaj propraj deziroj, Kabbani estis entombigita en la familiotombo en Damasko. Li estis honorita per ŝtata entombigo en Sirio. La ĉerko de Kabbani estis portita tra la stratoj de Damasko fare de granda homamaso [12].

Verkaro

redakti
Poemoj kaj volumoj de poezio
  • La malhelhaŭta virino diris al mi (قالت لي السمراء - Ĉu ili Kalat as-samra'), 1943.
  • Infanaĝo de la brusto (طفولة نهد - Tufulat nahd), 1948.
  • Sambo (سامبا - Sambo), 1949.
  • Vi estas mia (أنت لي - Anti Li), 1950.
  • Poemoj (قصايد - Kasaid), 1956.
  • Mia amato (حبيبتي - Habibati), 1961.
  • Desegnaĵo kun vortoj ( الرسم بالكلمات - Ar-rasm bi-l-kyalimat), 1966.
  • Notoj pri la marĝenoj de la libro de malvenko (هوامش على دفتر النكسة - Khawamish ala daftari-n-naqa), 1967.
  • Taglibroj de indiferenta virino ( Yawmiyat imra la mubaliya), 1968.
  • Sovaĝaj poemoj (قصائد متوحشة - Qasaid mutawahisha), 1970.
  • Libro de Amo (كتاب الحب - Kitab-ul-hubb), 1970.
  • Cent amleteroj (مئة رسالة الحب - Miat risalati-l-hubb), 1970.
  • Kontraŭleĝaj Poemoj (أشعار خارجة عن القانون - Ash'ar Kharija 'an al-qanun), 1972.
  • Mi amas vin, mi amas vin, kaj la resto venos (احبك, احبك والباقية تاتي - Uhibbik, Uhibbik, wa-l-baqiya ta'ti), 1978.
  • Ĉiujare kaj vi estas mia amato (كل عام وانت حبيبتي - Kull 'am wa anti habibati), 1978.
  • Mi atestas, ke ne ekzistas virino krom vi (أشهد أن لا أمرأه إلا أنت - Ashhadu anna la mra' illa anti), 1979.
  • Damaskaj kantoj por la luno de Bagdado (مواويل دمشقية الى قمر بغداد - Mawavil dimashkiyya ila qamar bagdado), 1979.
  • Tiel mi skribas la historion de virinoj (هكذا اكتب تاريخ النساء - Khakaza aktubu ta'riha-n-nisa'), 1981..
  • Vortaro de amantoj (قاموس العاشقين - Kamus-ul-'ashikin), 1981.
  • Frenezaj Poemoj (اشعار مجنونة - Ash'ar Majnuna), 1983.
  • Amo ne ĉesas ĉe ruĝa lumo (الحب لا يقف على الضوء الأحمر - Al-hubb la yakuf 'ala-d-dawi-l-ahmar), 1983.
  • Kaj vortoj konas koleron (والكلمات تعرف الغضب - Wa-l-kyalimat ta'arifu-l-gadab), 1983.
  • Mia rakonto kun poezio (قصتى مع الشعر - Kyssati ma'a-sh-shi'r), 1983.
  • Poemoj kiuj kaŭzas koleron (قصائد مغضوب عليها - Qasaid Magdub 'alayha), 1986.
  • Mi edziĝis al vi, libereco (تزوجتك ايها الحرية - Tazavvajtik, ayyuha-l-hurriya), 1988.
  • Respubliko de Frenezo ( Jumhuriyat Jununistan), 1988.
  • Estas alumeto en mia mano, kaj viaj malgrandaj landoj estas faritaj el papero (الكبريت في يدي ودويلاتكم من ورق - Al-kibrit fi yadi, wa duwaylatkum min waraq), 1989.
  • Sekretaj leteroj de amanto ( الأوراق السرية لعاشق قرمطى - Al-aurak al-sirriyya li 'ashiq kurmuti), 1989.
  • Nur amo estas la venkinto (لا غالب الا الحب - La Ghalib illa-l-hubb), 1990.
  • Notoj en la marĝenoj sur notoj en la marĝenoj (هوامش علو الهوامش - Hawamish ala-l-Hawamish), 1991.
  • Ĉu vi aŭdas la henadon de miaj malĝojoj? (هل تسمعين صهيل أحزانى - Khal tasma'ina sahil akhzani?), 1991.
  • Mi estas unu viro, kaj vi estas tribo de virinoj (انا رجل واحد وأنت قبيلة من النساء - Ana rajul wahid, wa anti kabilat min al-nisa'), 1993.
  • Kvindek jaroj en laŭdo de virinoj (خمسون عاما في مديح النساء - Hamsuna 'aman fi madihi-n-nisa'), 1994.
  • La Varioj de Nizar pri la Temo de Pasio (تنويعات نزارية على مقام العشق - Tanvi'at nizariyya 'ala makami-l-'ishk).

Referencoj

redakti
  1. Nizar Qabbani (angle). Alirita 2021-06-30.
  2. Nizar Qabbani, Sensual Arab Poet, Dies at 75. 1-a de majo 1998. nytimes.com, alirita la 14-an de aŭgusto 2023.
  3. Darwish, Adel, "Obituary: Nizar Qabbani", The Independent, la 5-an de majo 1998.
  4. E. V. Dyakonov. Asociaj kaj ritme organizitaj tekstoj en kompara aspekto: Surbaze de la materialo de tradukoj de la verkoj de la siria poeto Nizar Qabbani el la araba en la rusan : doktora disertaĵo (Ph.D.) — 2005. Arkivita la 20-an de aprilo 2012
  5. "Poetry as a Social Document: The Social Position of the Arab Woman as Reflected in the Poetry of Nizâr Qabbânî,” Loya Alkhalil, 2005, International Journal of Middle East Studies, Cambridge University Press.
  6. Biographical notes on Nizar Qabbani. American University of Beirut. Arkivita el la originalo je 14 December 2018. Alirita 23 June 2007.
  7. Ayyıldız, Esat. “‘Kudüs’ Adlı İki Şiirin Mukayesesi: Nizâr Kabbânî’nin Kaleminden Arapça ‘el-Kuds’ ve Else Lasker-Schüler’in Kaleminden Almanca ‘Jerusalem’”. Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 53 (Aralık 2022), 799–824. https://doi.org/10.17120/omuifd.1167935
  8. Nizar Qabbani. PoemHunter.com. Alirita 23 June 2007.
  9. 9,0 9,1 Adel Darwish (1998-05-04) Obituary: Nizar Qabbani. The Independent. Arkivita el la originalo je 2019-04-07. Alirita 2017-09-29.
  10. "Nizar Qabbani, Major Arab Literary Figure, Dies", CNN, 30 April 1998.
  11. Vidu la priskribon de ĉi tiu evento inkluzive de la fonto (la araba gazeto Asharq al-Awsat ) en Bassam Tibi : "Eŭropo sen identeco?", Munkeno 1998/2001, p. 348.
  12. دمشق تشيع الشاعر نزار 1998/5/4. prenite la 14-an de aŭgusto 2023 (germane).

Eksteraj ligiloj

redakti