Gabono
Gabono (france Gabon [ɡaˈbõ]), aŭ pli longe Gabona Respubliko (france Republique gabonaise) estas lando en Centra Afriko, ĉe la ekvatoro.
| Gabona Respubliko | |
| République Gabonaise | |
|
|
|
| Detaloj | Detaloj |
| Nacia himno: 'La Concorde (La konkordo) | |
| Nacia devizo: "Union, Travail, Justice" (Franca por "Unio, laboro, justeco") | |
| |
| Bazaj informoj | |
|---|---|
| Ĉefurbo | Libreville |
| Oficiala(j) lingvo(j) | franca |
| Uzata(j) lingvo(j) | Fanga, Mjenea |
| Areo | 267,745 km² |
| - % de akvo | 3,76 % |
| Loĝantaro | 1.475.000[1] |
| Loĝdenso | 5,5 loĝ./km² |
| Horzono | +1 (CAT) |
| Interreta domajno | .ga |
| Landokodo | GA |
| Telefona kodo | 241 |
| Plej alta punkto | Mont Bengoué |
| Plej malalta punkto | Atlantiko |
| Politiko | |
| Politika sistemo | prezidenta respubliko |
| Ŝtatestro | Ali Bongo Ondimba |
| Ĉefministro | Rose Christiane Raponda |
| Sendependiĝo disde Francio | 17-a de aŭgusto 1960 |
| Ekonomio | |
| Valuto | ekvatorafrika franko CFA franko (XAF) |
| MEP | laŭ 2009 |
| – suma | $ 10,045 miliardoj[2] |
| – pokapa | $ 6.810,14 |
AdministradoRedakti
Gabono dividiĝas en 9 provincoj:
 |
PolitikoRedakti
Ĝia politika sistemo estas aŭtoritara naciisma respubliko.
ŜtatestroRedakti
La 3-an de septembro 2009, Ali Bongo Ondimba, filo de la forpasinta Omar Bongo, kiu havis tiun postenon de 1967 ĝis 2009, estis formale voĉbalotita kiel la nova prezidento de Gabono kun 41% da favoraj voĉdonantoj. La rezulto de la baloto kaŭzis popolajn protestojn.
Ekstera politikoRedakti
Gabono apartenas al la AKP-ŝtatoj, internacia organizaĵo de momente 77 nacioj el la regionoj Afriko, Karibio kaj la Pacifiko.
Gabonaj politikistojRedakti
HistorioRedakti
De 1889 parto de Franca Kongo. Sendependecon de Francio ricevis en 1960. En 1967 prezidento Bongo formigis unupartian respublikon. En 1990 okazis multpartiaj balotoj.
EkonomioRedakti
.svg)
Kvankam la MEP pokapa en Gabono estas signife pli malalta ol ĝia nivelo en okcidentaj landoj, ĝi estas inter la plej altaj en Afriko, kaj kvaroble pli alta ol la mezumo en subsahara Afriko. La ĉefa fonto de relativa prospero estas petrolo, kiu estis malkovrita en la teritoriaj akvoj de Gabono en la 1970-aj jaroj. Hodiaŭ Ĝi konsistigas ĉirkaŭ 81% de la eksportaĵoj de la lando kaj 43% de la MEP. Antaŭ tio, la ekonomio baziĝis sur ligno kaj mangano. Ekzistas tre grandaj malegalecoj en la distribuado de riĉaĵo en Gabono, kun malgranda elita grupo de industriistoj prenas la plej multajn el la profitoj de la multaj minoj de la lando. La senlaborecoprocento estas alta kaj staras ĉe ĉirkaŭ 20%.
ReferencojRedakti
- ↑ Mondaj Populaciaj Prospektoj, Tabelo A.1 (.PDF). Unuiĝintaj Nacioj (2009). Alirita 25-a de septembro 2009.
- ↑ Gabon. Internacia Monunua Fonduso. Alirita 25-a de septembro 2009.
Eksteraj ligilojRedakti
- paĝoj pri la pigmeoj de Kameruno kaj Gabono
- informoj de la World Factbook pri Gabono Arkivigite je 2006-05-02 per la retarkivo Wayback Machine
- paĝoj de la senato de Gabono
- paĝoj de la nacia asembleo de la ŝtato
situo de Gabono en okcidenta Afriko 
mapo de la ŝtato
