Ĉina Radio Internacia
Ĉina Radio Internacia (ĈRI) (ĉine 中国国际广播电台[1], pinyine: zhōng guó guó jì guǎng bō diàn tái[2]) estas internacia publika ensendant-organizaĵo en Popola Respubliko de Ĉinio. Kune kun Ĉina Nacia Radio (ĈNR) kaj Ĉina Centra Televidilo (CCTV), ĝi estas unu el la tri ĉefaj amaskomunikilaj organizaĵoj en la PRĈ. La organizaĵo fondiĝis en 3-a de decembro 1941.[3] La retejo de la elsendanto disponigas novaĵojn kaj aliajn programojn per 57 lingvoj.[4].
| Ĉina Radio Internacia | ||
|---|---|---|
| ||
.jpg)
| ||
| radiostacio international broadcasting (en)  fremda agento 
| ||
| Komenco | 1941 vd | |
| Geografia situo | 39° 54′ 19″ N, 116° 13′ 38″ O (mapo)39.90527778116.22722222Koordinatoj: 39° 54′ 19″ N, 116° 13′ 38″ O (mapo) | |
| Lando(j) | Popola Respubliko Ĉinio vd | |
| Sidejo | Shijingshan District | |
| ||
 Ĉina Radio Internacia | ||
| Retejo | Oficiala retejo | |
Ĝi elsendis en Esperanto de 1964 ĝis 2021.[5] Pro siaj unuhoraj ĉiutagaj programoj, Ĉina Radio Internacia fariĝis la plej ofte kaj plej longe elsendanta radio en la internacia lingvo.
Historio
redakti
Radio unue aperis en Ĉinio inter 1920-1930. Tamen, malmultaj homoj aŭ urboj tiutempe posedis radiojn aŭ staciojn. Ankaŭ plimulto da uzado de la radio dum tiu tempo estis por politikaj celoj.
La Komunisma Partio unue uzis radion en Janan en marto 1940 per transmisiilo kiun oni alportis el Moskvo. Xinhua Nova Ĉina Radio (XNCR) en la ĉina lingvo dissendiĝis de Janan ekde la 30-a de decembro 1940. XNCR estis oficiale fondita la 3-an de decembro 1941, per 15-minuta programo en la japana[6]. Ĝi pli ofte kaj pli formale elsendis al plej vasta areo post 1945; la programoj fariĝis pli regulaj kaj formalajn, kaj enhavis novaĵojn, oficialajn anoncojn, militajn bultenojn kaj artajn kaj literaturajn programerojn.
La elsendado en la angla lingvo komenciĝis la 11-an de septembro 1947, dum la intermilito de Ĉinio, en la vilaĝo Shahe sur Taihang-montoj en la provinco Hebejo. La unua celo de XNCR, kiu tiutempe lokiĝis en montara kaverno, estis provizi informojn pri la lastatempaj venkoj.
La radiostacio translokiĝis al la ĉefurbo Pekino, kiam la Popola Respubliko de Ĉinio fondiĝis en 1949. La 10-an de aprilo 1950 ĝia nomo ŝanĝiĝis al Radio Pekino, angle Radio Peking. En la 1960-aj jaroj, la stacio estis konata pro sia subteno de la kultura revolucio sub Mao Zedong. La stacio en 1983 ricevis novan nomon en la angla, nome Radio Beijing; en Esperanto ĝi plu estis Radio Pekino, kvankam en korespondaĵoj oni ofte uzis la vortumon "Esperanto-sekcio de Radio Pekino (Beijing)". En 1984 Ĉina Radio Internacia komencis disaŭdigi AM- kaj FM-programojn en pluraj lingvoj: angla, araba, franca, germana, hispana, japana, korea kaj rusa, kaj ankaŭ en la kantona dialekto al aŭskultantoj en Ĉinio. La 1-an de januaro 1993, la nomo de la stacio ŝanĝiĝis al Ĉina Radio Internacia, por eviti konfuziĝon kun loka pekina radio.
En 1997 inaŭguriĝis la nova konstruaĵo de Ĉina Radio Internacia, en la n-ro 16 de la strato Shijingshan.
Elsendo en Esperanto
redaktiLa Esperanto-redakcio de Ĉina Radio Internacia (tiam Radio Pekino) komencis la esperantan disaŭdigon la 19an de decembro 1964. Laŭlonge de sia ekzisto, la elsendo enhavis plurajn programerojn: "Leterkesto", "Vojaĝo en Ĉinio", "Ĉina kulturo", "Ekonomia panoramo", "Socia vivo", "Esperanto en marŝo", "Dimanĉo", "Muzika programero", "Ĉiutaga ĉinlingvo", "Fokusoj de la semajno", "Ĉina ceramiko", "Ĉina stilo", "Mia entreprena rakonto", "Legado en plezuro", "Sugesto pri ĉina kulturo" ktp, kaj ofte okazigas konkursojn [7].
En ĝiaj unuaj monatoj ĝi direktiĝis nur al Eŭropo, dufoje en ĉiu semajno, duonan horon ĉiufoje. Poste, en aprilo 1965, ĝi estis elsendata ankaŭ al Japanio, Koreio kaj sudorienta Azio. En oktobro 1979, dank' al la sukceso, Radio Pekino komencis ĉiutagan elsendon en Esperanto. De oktobro 1980 ĝi direktiĝis ankaŭ al Latinameriko[8].
La 29-a de septembro 2001: La Ĉina Radio Internacia komencas ĉiutage publikigi novaĵojn pri Ĉinio en Esperanto.[9] La Esperanto-versio de la retejo aperis la 1-an de majo 2002, kun filmoj, legeblaj novaĵoj kaj raportoj kaj aŭskulteblaj programeroj. Krome, por pli bona ricevado en Eŭropo, de la 1a de marto 2004, la esperanta programo de Ĉina Radio Internacia estas ĉiutage elsendata per mezaj ondoj el Albanio[10]
La regulaj elsendoj de Ĉina Radio Internacia (ĈRI) en Esperanto ĉesis en decembro 2021. Plu funkcios tamen la Esperanto-redakcio, kiu prizorgas la novaĵretejon de ĈRI en Esperanto kaj produktas videojn.[5]
Filmoj
redaktiEn 2011 kreiĝis la reta dissenda platformo CIBN (el la angla China International Broadcasting Network) kiel konsorcio formita de Ĉina Radio Internacia, Amasmedioj Huawen, JinZhengYuan, Youku, Oriental Times Media kaj Holdinga Grupo Suning.
Tio ebligis produktadon de altkvalitaj filmoj, kiel la ĵurnalo Panorame, kiu daŭris ĉirkaŭ 10 minutojn kaj estis prezentita de Jianping Zhao. La lasta programo de Panorame estis sendita en majo 2012. Aliaj filmoserioj, kiujn oni esperantigis, estis tiu pri Kunqu-opero, kaj la titolo Saluton, Ĉinio, en 2016, kies eroj daŭras ĉirkaŭ 2:30 minutojn kaj per sinsekvo de buntaj bildoj prezentas ĉefajn aspektojn de la ĉina kulturo, kiel toŭfuo, silko, papertondaĵo kaj Taishan-monto. Kelkajn filmetojn kaj intervjuojn faras la Esperanto-redakcio mem.
Hortabelo
redaktiĈina Radio Internacia regule elsendas siajn programojn ĉiutage laŭ tiu horaro (laŭ UTC):
| De | Ĝis | Kurtondaj, mezondaj kaj satelitaj informoj | Landoj | Rimarkoj |
|---|---|---|---|---|
| UTC | UTC | |||
| 11.00 | 12.00 | Somere: 15110 kHz (19,85 m); 11635 kHz (25,78 m) Vintre: 1017 kHz (294,99 m); 7210 kHz (41,61 m); 9450 kHz (32,75 m) |
Orienta Azio | |
| 13.00 | 14.00 | 11650 kHz (25,75 m); 9440 kHz (31,78 m) | Sudorienta Azio | |
| Somere: 16.00 |
Somere: 17.00 |
1215 kHz (246,91 m) | Albanio - Sudorienteŭropo | sendilo: Fllake (41,22 Nordo 19,31 Oriento) sendoriento [grado]: 33; 315, 330 (sendoriento de la sendilanteno) |
| Vintre: 17.00 |
Vintre: 18.00 |
1215 kHz (246,91 m) | Albanio - Sudorienteŭropo | sendilo: Fllake (41,22 Nordo 19,31 Oriento) sendoriento [grado]: 33; 315, 330 (sendoriento de la sendilanteno) |
| 17.00 | 18.00 | Somere: 11650 kHz (25,75 m) Vintre: 7245 kHz (41,41 m) |
Eŭropo | |
| 19.30 | 20.30 | 9745 kHz (30,79 m); 7265 kHz (41,29 m) | Eŭropo | |
| 22.00 | 23.00 | 9860 kHz (30,43 m); 7315 kHz (41,01 m) | Latin-Ameriko |
Lingvoj
redaktiLa retejo de ĈRI disponeblas en la jenaj lingvoj:
Olimpia Radio
redaktiEn Julio 2006, ĈRI lanĉis novan stacion nomita ĈRI Olimpia Radio ĉe 900 AM en Pekino. Pere de tiu ĉi speciala dissendo oni povis aŭskulti tuttage novajn programojn en mandarena, korea, angla, rusa, franca, hispana, araba, japana kaj germana.
Informfontoj
redakti- ↑ Ŝtata Administracio de Radio, Filmo kaj Televidilo. ŜARFT. Arkivita el la originalo je 2011-12-11. Arkivita kopio. Arkivita el la originalo je 2011-12-11. Alirita 2011-11-30.
- ↑ 中国国际广播电台. 汉语词典. Arkivita el la originalo je 2010-12-05. Alirita 2011-11-30.
- ↑ About us. Arkivita el la originalo je 2011-11-26. Alirita 2011-11-30.
- ↑ Ĉefpaĝo de Ĉina Radio Internacia. Arkivita el la originalo je 2015-02-13. Alirita 2011-11-30.
- ↑ 5,0 5,1 "Ĉina Radio ne plu elsendas en Esperanto", Libera Folio, 20-a de decembro 2021. Kontrolita 15-a de junio 2022.
- ↑ Konigo pri Ĉina Radio Internacia. Arkivita el la originalo je 2019-03-23. Alirita 2018-05-19.
- ↑ Konigo pri Esperanto-redakcio de ĈRI[rompita ligilo]
- ↑ Radio Pekino, informa broŝuro [sen dato].
- ↑ Novaĵo de EsperantoLand Arkivigite je 2022-04-07 per la retarkivo Wayback Machine 21-a de jan. 2002, rigardita 12-a de jan. 2013
- ↑ Ĉina Radio sendas el Albanio, en Esperantoland. Arkivita el la originalo je 2018-05-20. Alirita 2018-05-19.
Eksteraj ligiloj
redakti- Oficiala retejo
- ĈRI en Esperanto
- Komenco de elsendo de Radio Pekino el la 20a de junio 1965
- Multlingva retejo de ĈRI Arkivigite je 2015-02-13 per la retarkivo Wayback Machine
- Pri ĈRI angle Arkivigite je 2011-11-26 per la retarkivo Wayback Machine(angla) Pri ĈRI Arkivigite je 2011-11-26 per la retarkivo Wayback Machine
- (angla) Radio-elsendo pri ĈRI
