Svazilando

Membro de
	Organizaĵo por la Malpermeso de Kemiaj Armiloj (1997–); Monda Organizaĵo pri Komerco (1995–); Multflanka Investado-Garantia Agentejo (1990–); Monda Organizaĵo pri Meteologio (1982–); Tutmonda Pridogana Organizo (1981–); Unesko (1978–); FIFA (1978–); Interpol (1975–); Internacia Olimpika Komitato (1972–); Internacia Centro por Dispozicio de Disputoj pri Investado (1971–); Internacia Telekomunika Unio (1970–); Universala Poŝta Unio (1969–); Internacia Financa Korporacio (1969–); Internacia Disvolviĝa Asocio (1969–); Internacia Banko por Rekonstruo kaj Disvolvigo (1969–); Unuiĝintaj Nacioj (1968–); Komunumo de Nacioj (1968–); Asocio de Naciaj Olimpikaj Komitatoj ; Sud-Afrika Doganunio ; Sud-Afrika Disvolviĝa Komunumo ; Grupo de Afrikaj, Karibaj, kaj Pacifikaj Ŝtatoj ; Monda Organizaĵo pri Sano ; Afrika Unio ; Afrika Banko por Disvolviĝo ; Afrika Kontinenta Liberkomerca Areo vd

	Svazilando
	Svazia Reĝlando; Kingdom of Eswatini ; Umbuso weSwatini
Detaloj	Detaloj
	Nacia himno: Nkulunkulu Mnikati wetibusiso temaSwati
	Nacia devizo: "Siyinqaba"; "Ni estas la fortreso"
suverena ŝtato (1968–); lando sen maraliro ; reĝlando vd
Bazaj informoj
Ĉefurbo	Mbabano
Oficiala(j) lingvo(j)	angla kaj svazia
Uzata(j) lingvo(j)	angla lingvo, svazia lingvo
Areo	17 363 km²;
- % de akvo	0,9 %
Loĝantaro	1 230 506 (2023)
Loĝdenso	63 loĝ./km²
Loĝantoj	svazilandoj
Horzono	+2
Interreta domajno	sz
Landokodo	SZ, SWZ, 748
Telefona kodo	+268
Plej alta punkto	Emlembe
Plej malalta punkto	Maputo River
Politiko
Politika sistemo	konstitucia monarĥio
Ŝtatestro	reĝo Msvati la 3-a (ekde 1986)
Ĉefministro	Russell Dlamini (ekde la 4-a de novembro 2023)
Nacia tago	6-a de septembro
Sendependiĝo disde Unuiĝinta Reĝlando	6-a de septembro 1968
Ekonomio
Valuto	svazilanda lilangenio (SZL)
MEP	laŭ 2004
– suma	2,8 miliardoj da USD
– pokapa	1.553 USD
Membro de
	Organizaĵo por la Malpermeso de Kemiaj Armiloj (1997–); Monda Organizaĵo pri Komerco (1995–); Multflanka Investado-Garantia Agentejo (1990–); Monda Organizaĵo pri Meteologio (1982–); Tutmonda Pridogana Organizo (1981–); Unesko (1978–); FIFA (1978–); Interpol (1975–); Internacia Olimpika Komitato (1972–); Internacia Centro por Dispozicio de Disputoj pri Investado (1971–); Internacia Telekomunika Unio (1970–); Universala Poŝta Unio (1969–); Internacia Financa Korporacio (1969–); Internacia Disvolviĝa Asocio (1969–); Internacia Banko por Rekonstruo kaj Disvolvigo (1969–); Unuiĝintaj Nacioj (1968–); Komunumo de Nacioj (1968–); Asocio de Naciaj Olimpikaj Komitatoj ; Sud-Afrika Doganunio ; Sud-Afrika Disvolviĝa Komunumo ; Grupo de Afrikaj, Karibaj, kaj Pacifikaj Ŝtatoj ; Monda Organizaĵo pri Sano ; Afrika Unio ; Afrika Banko por Disvolviĝo ; Afrika Kontinenta Liberkomerca Areo vd
	v • d • r

Svazilando^[1]^[2], ekde 2018 angle nomata Eswatini laŭ la svazia nomo ^weSwatini en la signifo "Svazilando", en Esperanto neologisme (sed malpreferinde)^[3] novnomebla Esvatinio, oficiale Reĝlando Esvatinio respektive Svazia Reĝlando (angle Kingdom of Eswatini, svazie Umbuso ^weSwatini), estas enlanda ŝtato en orientsuda Afriko. Ĝia ĉefurbo estas Mbabano.

En la aro de la afrikaj landoj Svazilando estas escepta: ĝi estas etne relative nerompita nacia lando. Pri siaj landlimoj kaj administra formo ĝi sekvas reĝlandon, kiu ekzistis antaŭ la koloniismo.

Servoj

Universitato de Esvatinio

Historio

Svazilando estas lando loĝata almenaŭ ekde la ŝtonepoko. Tie ekzistas rokaj pentraĵoj, el kiuj iuj estas faritaj proksimume 27 000 jaroj pre la Kristo. La unuaj logxantoj estis kojsanoj. Poste al la areo movis bantuoj. La reĝlando Svazilando iĝis unuafoje en la komenca duono de la 19-a jarcento. En 1890 Suda Afriko atakis Svazilandon. En 1902 Svazilando iĝis brita protektorato. Poste oni konsideris, ĉu ligu Svazilandon al Suda Afriko. La loĝantaro ne plejparte volis do, ĉar Suda Afriko komencis sian rasisman politikon. En 1968 Svazilando sendependiĝis. Ĝi fariĝis parlamenta simbole monarka lando, kie la reĝo ne uzis grandan politikan povon, sed en 1973 oni reekuzis samtipan administran sistemon kiel la antaŭa svaza reĝlando en la 19-a jarcento. La konstitucio estis forigita, ago de la politikaj partioj estis malpermesita kaj la reĝo ricevis samtipan politikan povon, kion havis reĝoj de la eksa reĝlando Svazilando. Nuntempe Swazilando estas la nura absoluta monarĥio de Afriko.

Ekstera politiko

Svazilando apartenas al la AKP-ŝtatoj, internacia organizaĵo de momente 77 nacioj el la regionoj Afriko, Karibio kaj la Pacifika Oceano

Referencoj

↑ Laŭ NPIV
↑ Laŭ Reta Vortaro
↑ La landonomo en 2018 - nur en la angla (!) - estis ŝanĝita al formo pli proksima al la origina landonomo en la svazia lingvo. Tion teorie eblus kopii per nova esperantlingva landonomo Esvatinio, en signifo de "Svazilando" aŭ "svazia lando", sed tiom longe kiom nova esperantlingva landonomo ne konfirmiĝis per paperaj eldonoj de esperantlingvaj vortaroj, rekomendeblas plu uzi la vorton Svazilando, aŭ formale Svazia Reĝlando, kiel fidela traduko de la origina nomo en la svazia.

Eksteraj ligiloj

Svazilando en la Vikimedia Komunejo (Multrimedaj datumoj)
Kategorio Svazilando en la Vikimedia Komunejo (Multrimedaj datumoj)
Svazilando en Vikinovaĵoj (Liberaj novaĵoj)
Svazilando en Vikivojaĝo (Turisma gvidilo)
Svazi- en ReVo

Ĉi tiu artikolo ankoraŭ estas ĝermo pri Svazilando.

Helpu al Vikipedio plilongigi ĝin. Se jam ekzistas alilingva samtema artikolo pli disvolvita, traduku kaj aldonu el ĝi (menciante la fonton).

[1] Laŭ NPIV

[revo-2] Laŭ Reta Vortaro

[3] La landonomo en 2018 - nur en la angla (!) - estis ŝanĝita al formo pli proksima al la origina landonomo en la svazia lingvo. Tion teorie eblus kopii per nova esperantlingva landonomo Esvatinio, en signifo de "Svazilando" aŭ "svazia lando", sed tiom longe kiom nova esperantlingva landonomo ne konfirmiĝis per paperaj eldonoj de esperantlingvaj vortaroj, rekomendeblas plu uzi la vorton Svazilando, aŭ formale Svazia Reĝlando, kiel fidela traduko de la origina nomo en la svazia.

[1]

[2]

[3]