Fernando Arrabal

Membrecoj
Membrecoj	Kolegio de ’Patafiziko vd

Honorigoj
Honorigoj	(2019) Grand Cross of the Civil Order of Alfonso X the Wise (en) ; (13-a de julio 2005) Kavaliro de Honora Legio; (2001) National Theater Prize (en) ; (1996) Grand prix du livre d'histoire de la Société des gens de lettres (en) ; (1994) prix Espasa de Ensayo (fr) ; (1987) Gold Medal of Merit in the Fine Arts (en) ; (1982) Premio Nadal; Mariano de Cavia' Price (en) ; Grand prix du théâtre (en) ; vd

**Fernando Arrabal**
Fernando Arrabal
Persona informo
	Fernando Arrabal
Naskonomo	Fernando Arrabal Terán
Naskiĝo	11-an de aŭgusto 1932 (92-jaraĝa); en Melilo, Dua Hispana Respubliko
Lingvoj	hispana • franca vd
Loĝloko	Parizo vd
Ŝtataneco	Hispanio ; Francio vd
Alma mater	Universitato de Barcelono vd
Profesio
Okupo	scenaristo ; poeto ; romanisto ; verkisto ; dramaturgo ; filmreĝisoro ; aktoro ; pentristo vd
Aktiva dum	1952– vd
Verkado
Verkoj	La torre herida por el rayo vd
Honorigoj
Honorigoj	(2019) Grand Cross of the Civil Order of Alfonso X the Wise (en) ; (13-a de julio 2005) Kavaliro de Honora Legio; (2001) National Theater Prize (en) ; (1996) Grand prix du livre d'histoire de la Société des gens de lettres (en) ; (1994) prix Espasa de Ensayo (fr) ; (1987) Gold Medal of Merit in the Fine Arts (en) ; (1982) Premio Nadal; Mariano de Cavia' Price (en) ; Grand prix du théâtre (en) ; vd
Membrecoj
Membrecoj	Kolegio de ’Patafiziko vd
En TTT	Oficiala retejo vd
vd	Fonto: Vikidatumoj
	v • d • r

Fernando ARRABAL (naskiĝis la 11-an de aŭgusto de 1932 en Melilla, Hispanio) estas hispana dramverkisto kun verkoj kaj en la hispana kaj en la franca.

Vivo

Li lernis skribi kaj legi en Ciudad Rodrigo Provinco Salamanko (li ricevis je sia 10aĝo nacian premion por inteligentegaj infanoj) kaj studis en universitato en Madrido.

Kiam li estis infano, li suferis pro mistera malapero de la patro, mortkondamnita kaj poste skapita. Ŝajne tiu ŝoko kaŭzis specifan obsedon en la estonta verkisto. Li reĝisoris sep filmojn. Li aperigis dek kvar romanojn, kelkajn eseojn kaj sian faman Carta al General Franco (Letero al la generalo Franko) dumvive de la diktatoro. Lia tuta teatro eldonita en kelkaj lingvoj estis publikita laŭ du volumoj kaj pli ol du mil paĝoj.

Kun Alejandro Jodorowsky kaj Roland Topor li fondis en 1963 la Panikan Grupon. Inter liaj influoj oni elstarigis Kafka, Jarry, Sade, Artaud, ktp. Tio estas, li estas ribelema, perfortema, revolucia dramaturgo, bohemia kaj ceremonia. Li ekziliiĝis en Francion ekde 1955 kaj de tiam li loĝis tie. Tamen ekde la demokrata epoko, li tre ofte estas en Hispanio.

Premioj

Spite sian kontraŭpopolan konduton, li ricevis multajn premiojn (Granda Teatra Premio de la Franca Akademio, la premioj Nabokov por romanoj kaj Espasa por eseoj, la premio "Monda Teatro" ktp.). Pro siaj romanoj li ricevis en Hispanio la premion Nadal.

La Patafizika Lernejo donis al li la titolon transcenda satrapo, kiun nur malmultaj gravuloj ricevis, kiel Marcel Duchamp, Eugène Ionesco, Man Ray, Boris Vian, Dario Fo, Jean Baudrillard kaj Umberto Eco. La 14-an de julio 2005 Fernando Arrabal ricevis membrecon en la Honora Legio.

Kelkaj verkoj

Unu el liaj teatraĵoj pli gravaj kaj konataj estas El arquitecto y el emperador de Asiria (La arkitekto kaj la imperiestro de Azirio), panika verko, verkita en la dua epoko de lia teatra verkado. Alia tre konata kaj ludata estas Pic-Nic ("Pikniko sur la batalkampo") kie oni kunigas surealismon kun absurdeco, humuro kaj falsa ĉiutaga situacio, nome soldato inter frontoj de du armeoj kiuj bombardadas sin unu la alian ricevas dimanĉan viziton de siaj gepatroj kiuj planas -kaj sukcesas- pikniki tie.

Inter romanoj tre premiata estis La torre herida por el rayo (Turo vundita de fulmo) kie la aŭtoro revolucie inkludas ŝakon kiel parto de la evoluo de la agado.

Romanoj

Baal Babilonia
Fiesta y ritos de la confusión
La torre herida por el rayo
La virgen roja
La hija de King Kong
La extravagante cruzada de un castrado enamorado
La matarife en el invernadero
Levitación
El mono
La piedra iluminada
El entierro de la sardina
Un teniente abandonado
Porté disparu.
Champagne pour tous

Poezio

Li aperigis librojn kun bildoj de Pablo Picasso, Salvador Dalí, René Magritte, ktp., inter kiuj elstaras

Mis humildes paraísos (Miaj humilaj paradizoj) kaj
La piedra de la locura (La ŝtono de frenezo).

Teatro

esperantlingva teatraĵo 'Pikniko sur la batalkampo' per la grupo 'Kia Koincido' en la IJK 1986: de maldekstre dekstren malamika soldato Thomas Pusch, soldato Judith Jackson-Bormann kaj ties patro Martin Haase

Cento da verkoj en deknaŭ volumoj:

El triciclo (1953)
Fando et Lis (1955)
Guernica (1959)
La Bicicleta del condenado (1959)
Pícnic aŭ pli longe Pícnic en el campo de batalla (Pikniko sur la batalkampo, 1952-1961)
El Gran Ceremonial (1963)
El arquitecto y el emperador de Asiria (La Arkitekto kaj la Imperiestro de Asirio, 1966)
El Jardín de las delicias (1967)
El laberinto (1967)
Bestialidad erótica (1968)
El Cielo y la Mierda (1972)
El cementerio de automóviles (1959)
Jóvenes bárbaros de hoy
...Y pusieron esposas a las flores
La tour de Babel
Inquisición
Carta de amor (como un suplicio chino)
La noche también es un sol
Jóvenes bárbaros de hoy
Delicias de la carne

En Esperanto

Jenaj teatraĵoj estis esperantigitaj kaj surscenigitaj :

Pikniko sur la batalkampo, surscenigita de la germania teatra grupo Kia koincido ekde 1986 kaj de Bulgara Esperanto-Teatro ekde la UK 1987
La Arkitekto kaj la Imperiestro de Asirio, esperantigita de Arno Lagrange kaj surscenigita de Kallima en 1990.

La Kia koincido-prezentaĵo de la kontraŭmilita, absurda verko Pikniko sur la batalkampo premieris en la IJK 1986 en Israelo: pro la tre striktaj regularoj pri sekureco ĉe la limoj de Israelo, absolute neeblis entransporti en la landon la necesajn teatrajn kostumojn kaj rekvizitojn - soldatajn uniformojn, armean telefonon, falsajn mitralojn kaj grenadojn aŭ pikdraton. Ĉion do necesis kaj eblis prunti el la stokoj de la israela armeo. Pro la fakto ke la rolon de unu soldato plenumis juna aktorino (la germanino Judith Jackson), kaj ke en plej multaj landoj ekster Israelo almenaŭ tiutempe virinaj soldatoj ankoraŭ estis tre rara fenomeno, la scenaro do ŝajnis tre klara aludo al la absurde tensia daŭra militostato en Israelo.

Kino

Fernando Arrabal realigis sep filmojn kiel reĝisoro:

Viva la muerte
Iré como un caballo loco
El árbol de Guernica
La Odisea del Pacífico
Cementerio de automóviles
¡Adiós Babilonia!
Borges: una vita di poesía

Eseoj

La dudosa luz del día
El Greco
Bobby Fischer: el rey maldito
Carta al Gral. Franco
1984: Carta a Fidel Castro
Carta a Stalin
Un esclavo llamado Cervantes
Goya-Dalí
Echecs et mythes
Fêtes et défaites sur l'échiquier
Les échecs féériques et libertaires
Le frénétique du spasme (1991)
Houellebecq!

Fernando Arrabal kutime verkas ĵurnalajn artikolojn:
- ekde antaŭ tridek jaroj pri ŝako en «L’Express»;
- ĉiudimanĉe "arrabalescos" en EL MUNDO;
- ofte faman trian paĝon de ABC;
- iam en EL PAIS

Bibliografio

Fernando Arrabal/Bibliografio

Eksteraj ligiloj

Kategorio Fernando Arrabal en la Vikimedia Komunejo (Multrimedaj datumoj)

www.arrabal.org (en la hispana) Arkivigite je 2018-02-02 per la retarkivo Wayback Machine