Simon Grynaeus

1 ŝanĝo en ĉi tiu versio atendas kontrolon. La stabila versio estis patrolita je 1 sep. 2024.

Simono Grineo (1493-1541) estis germana humanisto, teologo, reformisto, latinisto, helenisto, kiu studis teologion en la Universitato de Vieno kaj instruis la grekan kaj la latinan en la Universitato de Hajdelbergo. Li estis lernanto de Philipp Melanchthon (1497-1560) kaj ekde 1526 interŝanĝis korespondaĵojn kun Johano Okolampado (1482-1531), kiu invitis lin veni al Bazelo, ĉar Erasmo de Roterdamo (1467-1536) estis ĵus lasinta ĝin.

Simon Gryner
(1493-1541)
Germana humanisto, teologo kaj reformisto
Germana humanisto, teologo kaj reformisto
Persona informo
Naskiĝo 1493
en Veringendorf,  Germanio
Morto 1-a de aŭgusto 1541
en Bazelo,   Svislando
Religio protestantismo vd
Lingvoj latinagermana vd
Ŝtataneco Germanio Redakti la valoron en Wikidata vd
Alma mater Universitato de Vieno
Universitato de Hajdelbergo
Universitato de Tübingen
Universitato de Wittenberg
Universitato de Bazelo
Profesio
Okupo teologo
universitata instruisto Redakti la valoron en Wikidata vd
Doktoreca konsilisto Johano ReuchlinFilipo Melanktono vd
vd Fonto: Vikidatumoj
vdr

Biografio

redakti

Li estis filo de Jakob Gryner, kaj adoptas la pseŭdonimo Grynaeus, kiu estis unu el la epitetoj de la dio Apolo en la poezio de Vergilio. Li estis nomumita rektoro en iu lernejo de Buda, kie pli malfrue li estis kondamnita kaj ĵetita en arestejo, instigita de la dominikanoj, kaŭze de siaj pozicioj antaŭ la reforma movado. Li ricevis sian liberecon dank'al influoj de hungaraj magnatoj. En 1531, li vizitis kelkajn bibliotekojn en Anglio. Bona rekomendletero de Erasmo garantiis al li favorajn servojn apud Thomas More (1478-1535). Reirante al Bazelo li komisiiĝis kun la tasko pri kolektado da opinioj de la reformistoj pri la divorco de Henriko la 8-a (1491-1547). En la 24-a de novembro 1531 li ĉeestis la funebran ceremonion de Okolampado. En la Universitato de Bazelo li okupis la eksterordinaran katedron de teologio kaj donis lecionojn pri la Nova Testamento.

En 1534, Ulriko, Duko de Württemberg (1487-1550) lin invitis por helpi en la reformo de la ubo, kaj ankaŭ por la reorganizado de la Universitato de Tübingen, kies tasko li plenumis kun la helpo de Ambrosius Blarer (1492-1564), el Konstanco. Brila erudiciulo kaj paciga teologo, li estis mildkaraktera, kaj lia influo ekzerciĝis kun grandeco kaj saĝeco. Erasmo kaj Kalvino estis liaj ĉefaj korespondantoj. Li eldonis plurajn latinajn verkojn de Plutarko, Aristotelo, Platono, Eŭklido kaj Tito Livio.

Lia filo Samuel Grynaeus (1539-1599)[1] estis profesoro pri jurisprudenco, en Bazelo. Lia nevo Thomas Grynaeus (1512-1564) estis teologo kaj profesoro en la Universitato de Bazelo, kies filo Johann Jakob Grynaeus (1540-1617) ankaŭ estis religiulo en Bazelo. La homonimulo Simon Grynaeus (1725-1799) estis tradukisto el anglaj kaj francaj verkoj en la germanan, kaj aŭtoro de biblia versio en la moderna germana, en 1776, kaj unua tradukisto en la germanan de la verko "Romeo kaj Julieta", far William Shakespeare.

Selektita verkaro

redakti
  • Procli compendiaria de Motu disputatio, posteriores quinque Aristotelis de auscultatione naturali libros, mira brevitate complectens., 1531
  • Aristotelous hapanta = Aristotelis summi semper uiri, et in quem unum uim suam uniuersam contulisse natura reru[m], opera, quæcunq[ue] impressa hactenus extiterunt omnia, summa cum uigilantia excusa, 1531
  • Novus orbis regionum et insularum veteribus incognitarum una cum tabula cosmographica et aliquot aliis consimilis argumenti libellis, 1532
  • Omnia divini Platonis opera, Plato.; Marsilio Ficino; Simon Grynäus; Giovanni Maria Bonelli, 1532
  • In Prophetam Ezechielem Commentarius., Johano Okolampado, 1534
  • Polydori Uergilii Urbinatis Anglicae historiae libri XXVI, 1534
  • Organon Organōn E Hē Tēs Philosophias Chei'r.; Adiectis iŭta Latina[m] distinctione[m] capitum epigraphis, quò omnia sint euidentiora, 1536
  • Polydori Vergilii Vrbinatis Anglicae historiae libri vigintiseptem. Ab ipso autore postremum iam recogniti, adq; amussim, salua tamen historiae veritate, expoliti, 1555
  • Epitome doctrinæ moralis, ex decem libris Ethicorum Aristotelis ad Nicomachum collecta, pro Academia Argentinensi, per Theophilum Golium. Adjectus est ad calcem areus ejusdem Aristotelis libellus Peri aretēn k[a]i kakiōn, hoc est, De virtutibus & vitiis, Simone Grynæo interprete, Aristotelo, 1617
  • Simonis Grynaei clarissimi quondam Academiae Basiliensis theologi ac philologi epistolae : Accedit index auctorum eiusdem Grynaei opera et studio editorum, 1847

Literaturo

redakti

Vidu ankaŭ

redakti

Referencoj

redakti