Hanojo

Hanojo (vjetname Hà Nội; ĉine 河内 [Ha-noj] «ene de riveroj»  aŭskulti) estas la ĉefurbo de Vjetnamio. Ĝi havas ĉirkaŭ 3.500.000 loĝantojn, kio igas ĝin la dua plej granda urbo de Vjetnamio, post Ho-Chi-Minh-urbo.

Hanojo
vjetname Hà Nội
urbo
Fotomontaĵo Pagodo Tran Quoc en Hanojo
municipality of Vietnam • urbego
Ĝemelurboj Ĝakarto • Ankaro • Bankoko • 16-a distrikto de Budapeŝto • Pekino • Varsovio • Viktorio • Gubernio Fukuoka • Seulo • Montrealo • Astano • Palermo • Kievo • Francilio • Tuluzo • Indre-et-Loire • Pnompeno • Sejŝeloj • Jokohamo vd
Oficiala nomo: Hà Nội
Ŝtato	Vjetnamio
Historiaj regionoj	Franca Hindoĉinio, Nord-Vjetnamio
Konataj lokoj	Testuda Turo, Templo de nefrita monto
Riveroj	Ruĝa rivero, Lago Hoan Kiem Lago de redonita glavo
Situo	Hanojo
- alteco	852,19 m s. m.
- koordinatoj	21° 02′ 00″ N 105° 51′ 00″ O (mapo)
Areo	3 341,7 km² (334 170 ha)
Loĝantaro	6 500 000 (2009)
Denseco	1 945,12 loĝ./km²
Fondo	1010
Horzono	HĈT (UTC+7)
Poŝtkodo
Hanojo (Hanojo (urba areo)) DEC Situa mapo de la urba areo de Hanojo
Hanojo (Centra Hanojo) DEC Situa mapo de centra Hanojo
Hanojo (Vjetnamio) DEC Situo kadre de Vjetnamio
Vikimedia Komunejo: Hanoi
Retpaĝo: www.hanoi.gov.vn

Geografio

Hanojo troviĝas laŭ Ruĝa rivero. Ho-Chi-Minh-urbo troviĝas je 1760 km super la marnivelo 26 m.

Historio

Dum la dominado de la ĉinoj la loknomoj estis Tống Bình kaj Long Đỗ. En 866 oni konstruis citadelon. En 1010 ĝi estis ĉefurbo, kiel Thăng Long (suprenfluganta drako). En 1408 la ĉinoj okupis la landon, tial la nova urbodomo iĝis Đông Quan (=orienta trairejo). En 1428 la urbo liberiĝis, la nova nomo estis "Đông Kinh" (=orienta ĉefurbo). En 1802 Hanojo perdis la ĉefurban statuson, sed aperis la nuna nomo "Hà Nội" (=ĉe riverkurbiĝo). En 1873 la francoj okupis la urbon kaj ĝi estis kolonia ĉefurbo ekde 1887. Inter 1940-1945 la japana dominado okazis.

Klimato

Hanojo havas subtropikan klimaton. Jare pluvas po 1680 mm. En ĉiuj monatoj pluvas, sed precipe inter majo-septembro. La averaĝa temperaturo estas somere ĉirkaŭ 30 °C, vintre la duono.

Vidindaĵoj

• maŭzoleo de Ho Chi Minh
• operdomo
• Muzeo Hanojo
• muzeoj pri revolucio kaj etnologio
• preĝejo Jadeberg
• pagodoj kiaj la Pagodo de la Unika Piliero
• Nacia Biblioteko de Vjetnamio

Servoj

La Vjetnamia Nacia Universitato de Hanojo (vjetname Đại học Quốc gia Hà Nội: akronime ĐHQGHN, angle Vietnam National University (akronime VNU), france Université nationale du Viêt Nam de Hanoï) estas publika esploro universitata sistemo en Hanojo. La universitata sistemo havas 10 membrajn universitatojn kaj fakultatojn. VNU estas unu el du Vjetnamiaj naciaj universitatoj, la alia estas la Nacia Universitato de Ho-Ĉi-Min-urbo.

Famuloj

• en la urbo mortis la hungara poeto Mihály Váci

Ĝemelurboj

• Honkongo, Ĉinio
• Ankaro, Turkio
• Varsovio, Pollando
• Toulouse, Francio
• Bankoko, Tajlando
• Moskvo, Rusio
• Pekino, Ĉinio
• Manilo, Filipinoj
• Seoulo, Sud-Koreio
• Phnom Penh, Kamboĝo

Hanojo kaj Esperanto

En somero de 2007, la urbo Hanojo gastigis la 63-an IJK-n.

Inter la 28-a de julio kaj la 4-a de aŭgusto 2012 tie okazis la 97-a UK. Partoprenis pli ol 800 personoj el 62 landoj.

Inter la 5-a kaj la 11-a de aŭgusto de 2012, okazis en Hanojo la 68-a Internacia Junulara Kongreso (IJK).

En la urbo funkcias la Hanoja Esperanto-Asocio (HANEA).

Fotaro

• 
  Operdomo de Hanojo
• 
  Lago Hoàn Kiếm en la centro de Hanojo
• 
  Ho Chi Minh maŭzoleo
• 
• 
  Testuda Turo en Lago Hoan Kiem, en la centra Hanojo
• 
  Pagodo de la Unika Piliero
• 
  Junaj vjetnamaj fraŭlinoj en áo dài okaze de APEC 2006

Vidu ankaŭ

• Metroo de Hanojo

Eksteraj ligiloj

• Artiklo angle
• Hanoi vidoj Arkivigite je 2011-05-29 per la retarkivo Wayback Machine angle