Heinrich Heine

Membrecoj
Membrecoj	Corps Hildeso-Guestphalia Göttingen [#]

**Heinrich Heine**
Heinrich Heine
Persona informo
	Heinrich Heine
Naskonomo	Heinrich Heine
Naskiĝo	13-an de decembro 1797; en Duseldorfo, Sankta Romia Imperio
Morto	17-an de februaro 1856 (58-jara); en Parizo, Dua Franca Imperio
Mortis pro	plumbovenenado [#]
Tombo	Tombejo de Montmartre [#]
Etno	Germanoj [#]
Lingvoj	germana • franca [#]
Ŝtataneco	Sankta Romia Imperio • Germana Federacio • Francio [#]
Alma mater	Bonna universitato • Frederiko-Vilhelmo-Universitato en Berlino • Universitato de Göttingen • Humboldt-Universitato en Berlino [#]
Subskribo
Memorigilo
Familio
Dinastio	Heine family [#]
Patrino	Betty Heine [#]
Gefratoj	Charlotte Embden • Gustav Heine von Geldern [#]
Edz(in)o	Mathilde Heine [#]
Profesio
Okupo	poeto • verkisto • ĵurnalisto • literaturkritikisto • poeto-juristo • publikigisto • eseisto • aŭtoro [#]
Aktiva en	Hamburgo [#]
Verkado
Verkoj	Deutschland. Ein Wintermärchen ❦; Atta Troll ❦; Die Harzreise ❦; Buch der Lieder [#]
Membrecoj
Membrecoj	Corps Hildeso-Guestphalia Göttingen [#]
[#]	Fonto: Vikidatumoj
	v • d • r

Heinrich HEINE [hajnriĥ hajne], en Esperanto Henriko Hejno (naskiĝis la 13an de decembro 1797 en Düsseldorf, mortis la 17an de februaro 1856 en Parizo), estis juddevena germanlingva poeto kaj ĵurnalisto. La verkoj de Heinrich Heine estis malpermesitaj dum la "Tria Regno", kvankam lia kanto de Lorelej apartenas al unu el la plej famaj germanaj poeziaĵoj^[1].

VivoRedakti

Heine konvertiĝis de judismo al kristanismo evangelia. Vojaĝoj kondukis lin al Anglio kaj Italio. Ekde 1831 li estis korespondanto de la augsburga Allgemeine Zeitung en Parizo. Tie li iĝis spirita peranto inter Francio kaj Germanio. En 1835 oni malpermesis liajn verkojn en Germanio. En 1841 li edziĝis al Eugénie Mirat, nomita Mathilde. Ekde 1848 li suferis pro mjelopatio, kio enlitigis lin daŭre. La lasta virino en kiun li enamiĝis estis Elise Krimitz, nomita Mouche.

GravecoRedakti

Heine kombinis kaj miksis melankolion kun ŝercemuleco, romantikismajn aspektojn kun trajtoj de la realisma Juna Germanio. Li iĝis pioniro de moderna ĵurnalismo kaj de la felietono. La ege ŝatata verkisto ŝuldas parton de la famo ankaŭ al la Franz Schubert kaj Robert Schumann, kiuj prenis verketerojn de Heine por muzikaj komponaĵoj.

HeredaĵoRedakti

Kiel parto de la strebado eksigi kaj kaŝi judan kontribuon al germana arto kaj kulturo, ĉiuj monumentoj dediĉitaj al li estis forigitaj aŭ detruitaj dum la Tria Regno kaj la libroj de Heine estis subpremitaj kaj, ekde 1940, malpermesitaj^[2].

Inter la miloj da libroj bruligitaj sur la Opernplatz de Berlino en 1933, sekvante la nazian atakon kontraŭ la Institut für Sexualwissenschaft (Instituo por seksologio), estis verkoj de Heinrich Heine.

Por rememorigi la okazaĵon, unu el la plej famaj linioj de la teatraĵo Almansor de Heine (1821), eldirita fare de la islamano Hassan kiam li aŭdis ke la kristanaj konkerintoj bruligis la Koranon en la merkato de Granado, estis gravurita en la surloka merkato: "Das war ein Vorspiel. nur, dort wo man Bücher verbrennt, verbrennt man auch am Ende Menschen." ("Tio estis nur preludo; kie ili bruligas librojn, ili finfine bruligos ankaŭ homojn.")

Verkaro (elekto)Redakti

Reisebilder, 1831

PoeziaĵojRedakti

Gedichte (1822), kio enkorpigitis en pli vastan kolekton nomitan Buch der Lieder (1827)
Romanzero (1851)

VersepopeojRedakti

Deutschland. Ein Wintermärchen (1844)
Atta Troll. Ein Sommernachtstraum (1847)

ProzaĵojRedakti

Reisebilder (1826-31, en 4 volumoj)
Die Harzreise (1826)
Zur Geschichte der Religion und Philosophie in Deutschland (1834)
Die romantische Schule (1836)
Der Rabbi von Bacherach (1840)
Der Doktor Faust (1851)
Vermischte Schriften (3 volumoj, 1854)

En Esperanto aperisRedakti

La novelo La Rabeno de Baĥaraĥ en traduko de LLZ de 1909 estas klasikaĵo de la esperantlingva literaturo

Reisebilder: Pentraĵoj el vojaĝo en serio Biblioteko de la Lingvo Internacia, 1897
Lorelej / Trad. de L. L. Zamenhof - Fundamenta Krestomatio, 1903
Libro de kantoj, 1911, volumo 3 de la serio 10-spesdeka biblioteko Esperantista.
Elektitaj poemoj / Trad. de Friedrich Pillath. – Essen : Rohden, 1914
Elektitaj poemoj Arkivigite je 2015-07-10 per la retarkivo Wayback Machine / Trad. de Friedrich Pillath. – 2-a, kompletigita eldono. – Berlin : Ellersiek, 1920. – (Nova Esperanto-Biblioteko ; 6)
La montanida knabo. (Des Knaben Berglied.) Tradukis H. Hodler. En: Wilhelm Fricke: Universala legolibro, Berlin 1922, paĝoj 8–9.
Atta Troll. Somernokta sonĝo / Trad.: Zanoni. – Berlin kaj Dresden, 1925
Elektitaj Prozaĵoj / Trad.: Zanoni (t. e. Friedrich Pillath). – Frankfurt am Main, 1928. – (Universala Esperanto-Biblioteko „Pana“)
Kantoj kaj Romancoj / Trad.: Gaston Waringhien kaj Kálmán Kalocsay. –La Laguna, 1969
329 tradukoj de poemoj de Heinrich Heine en Esperanto / Kolektis A. Holzhaus. – Columbus, Ohio : Holzhaus, 1972
Verkoj de Heinrich Heine en Esperanto / A. Holzhaus. – Tel-Aviv : ELI, 1973
La Rabeno de Baĥaraĥ / Trad.: Zamenhof en 1909 – Parizo: Esperantista Centra Librejo, 1924 kaj 1929.
La Rabeno de Baĥaraĥ / Trad.: Zamenhof/ Reinhard Haupenthal. – Chapecó : Fonto, 1997. - (paralela preso de du malsamepokaj tradukoj)
Rete legeblaj verkoj Arkivigite je 2006-10-01 per la retarkivo Wayback Machine
Inge Simon/Karl Heinz Schaeffer: Die Loreley. Dichtung, Wahrheit, Legende? Ellaboraĵo por uzo dum la Esperanto-Kurso por progresintoj en Aalen. Kun i.a. 15 versioj de la fama poemo de Heinrich Heine en Esperanto - Aalen: Eld. Esperanto-Grupo Alena (EGA), [2007]. - 8 p.