Violo
Violo (science: Viola[1]) estas genro el familio violacoj (Violaceae), al kiuj ankaŭ apartenas la penseo (ĝardena violo). Violo estas malalta staŭdo, kun kvinpetalaj, bonodoraj, ofte bluaj floretoj havantaj spronon, kaj kies fruktoj estas trivalvaj kapsuloj.
Violo | ||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Biologia klasado | ||||||||||||
| ||||||||||||
Aliaj Vikimediaj projektoj
| ||||||||||||
Priskribo de la genro
redaktiLa genro "Violo" inkludas herbajn plantojn kun zigomorfaj floroj kun 5 petaloj. Iuj specioj produktas klejstogamajn (per mem-polenado) florojn (Viola. odorata, Viola hirta, ...). Ĉi-kaze la ĉamogamaj floroj respondantaj al la unua florado ofte estas fekundaj kaj senfruktaj klejstogamoj, tamen ĉiuj interaj kazoj povas okazi, okazigante multnombrajn kruciĝojn kaj hibridigojn. La semoj de iuj specioj estas karakterizitaj per oleosomo, kiu permesas disvastigi ilin per formikoj (mirmekoĥorio).
Simboloj en kulturoj
redaktiVioloj en la greka mitologio
redaktiEn greka mitologio, la nimfo Io estis amata de Zeŭso. Sed ŝia amo denove estis maltrankviligita de ŝia ĵaluza edzino Hera, kiu venĝis sin ŝanĝante sian rivalan en blankan bovidinon. Tiel metamorfozita, Io vagis malgaje, kiam ŝi vidis malgrandajn florojn elirantajn el la tero, kiuj turnis siajn korolojn direkten al ŝi. Ŝi rekonis en ili la pensojn de siaj amikoj, kiuj venis por konsoli ŝin. Alia mito ludanta pri la popola etimologio de la nomo de la floro diras, ke ioniaj nimfoj donis violojn (nomitajn "ion" en la greka) al Io, kiu gvidis kolonion al Atiko. Alia mita rakonto igas la violon funebra floro de Antikva epoko, ĉar Persefono plukis violojn dum sia forrabo al infero.
Violoj ĉe la Romianoj
redaktiLa romianoj portis hararanĝojn ornamitajn de violoj, kredante, ke ili povus malebligi kapdolorojn ligitajn al ebrieco. Ili produktis per ĉi tiuj floroj specon de vino supozeble agi kiel homeopata rimedo, kaj permesi alporti la eŭforion de la ebrieco sen devi suferi la ĝenojn.
Geografiaj teritorioj
redaktiEn Usono, violo estas ŝtatfloro de Ilinojso kaj Rod-Insulo dm Viola sororia estis deklarata ŝtatfloro de Nov-Ĵerzejo kaj Viskonsino.
En Kanado, Viola cuculato estas la provincfloro de Nov-Brunsviko ekde 1936.
En Britujo, Viola riviniana estas la landfloro de Linkolnŝiro.
En Francujo, violo (La violo de Tuluzo) estas urboemblemo por Tuluzo.
En Italujo, violo estas urboemblemo por Parmo.
Florlingvo
redakti- En la florlingvo , la violo simbolas senkulpecon, modestecon kaj pudoron per aludo al la eta korolo, kiu ŝajnas heziti eliri el sia foliujo. Violbukedo, ĉirkaŭita de folioj, simbolas sekretan amon.
- Penseo simbolas rememoron.
Manĝado
redaktiLa floroj ornamas pladojn (salato, torto) kaj bone kongruas en frukto-desertoj aŭ kunkuirita en kaĉo. La Odora violo donas bonan guston ekz. al rizkaĉo.
Trinkado
redaktiLa floroj ankaŭ estas uzataj por fari teon.
Kuraca efiko
redaktiLa planto (ne la radiko) helpas por la haŭto (akneo kaj ekzemo), por la spirvojoj (nazkataro), malvarmumo kaj preventas renŝtonojn.
Atentu!
redaktiNe uzu tro da folioj, maksimume 1,5 gramojn tage. Sed pro la malpezeco de la floroj, praktike jam bezonatas multaj folioj por atingi la limon. Ne preparu florojn el supermarkto k.s., ĉar oni ne povas scii ĉu estas uzitaj kemiaĵoj!
Alia uzo
redaktiOni ankaŭ uzas ilin por parfumo (Vd la specion Viola odorata).
Specioj
redakti- Viola reichenbachiana - arbara violo
- Viola odorata - odora violo
- Viola tricolor - trikolora penseo, trikoloreto, trikolora violo[2][3], violo trikolora[4] (Penseo)
Bildaro
redakti-
Arbara violo (Viola reichenbachiana)
-
Ĝardena violo (Viola x wittrockiana)
-
Viola x wittrockiana
Referencoj
redakti- ↑ Violo en vortaro.net
- ↑ http://vortaro.net/#penseo penseo en vortaro.net
- ↑ Arkivita kopio. Arkivita el la originalo je 2014-11-19. Alirita 2016-05-20.
- ↑ Provizora Privata Listo de Komunlingvaj Nomoj de Plantoj de Nord-Okcidenta Eŭropo