Ernest Hemingway
Ernest HEMINGWAY [hemingŭej] (naskiĝis la 21-an de julio 1899, mortis la 2-an de julio 1961) komencis sian karieron kiel ĵurnalisto, li vojaĝis tra multaj landoj, partoprenis ambaŭ mondmilitojn kaj la enlandan militon en Hispanio.
| Ernest Hemingway | |||||
|---|---|---|---|---|---|
Nobel-premiito 
| |||||
 Ernest Hemingway en 1923
| |||||
| Persona informo | |||||
| Ernest Miller Hemingway | |||||
| Naskonomo | Ernest Miller Hemingway | ||||
| Naskiĝo | 21-an de julio 1899 en  Oak Park, Illinois, Usono
| ||||
| Morto | 2-an de julio 1961 en Ketchum, Idaho, Usono
| ||||
| Mortis pro | sinmortigo [#] | ||||
| Mortis per | pafvundo [#] | ||||
| Tombo | Ketchum [#] | ||||
| Nacieco | usona | ||||
| Lingvoj | angla • franca • hispana [#] | ||||
| Loĝloko | Key West • Parizo • Ketchum [#] | ||||
| Ŝtataneco | Usono | ||||
| Alma mater | Oak Park and River Forest High School • James F. Byrnes High School [#] | ||||
Subskribo 
| |||||
| Familio | |||||
| Patro | Clarence Hemingway [#] | ||||
| Patrino | Grace Hall Hemingway [#] | ||||
| Gefratoj | Leicester Hemingway • Marcelline Hemingway Sanford [#] | ||||
| Edz(in)o | Elizabeth Hadley Richardson (1921–1927) Pauline Pfeiffer (1927–1940) Martha Gellhorn (1940–1945) Mary Welsh Hemingway (1946–1961) | ||||
| Infanoj | Jack Hemingway (1923–2000) Patrick Hemingway (1928–) Gregory Hemingway (1931–2001) | ||||
| Profesio | |||||
| Okupo | verkisto, aŭtoro, novelisto, ĵurnalisto | ||||
| Laborkampo | ŝlosilromano [#] | ||||
| Aktiva en | Alassio [#] | ||||
| Aktiva dum | 1917–1961 [#] | ||||
| Verkado | |||||
| Ĝenroj | romanoj, noveloj, rakontoj | ||||
| Literatura movado | Perdita generacio | ||||
| Verkoj | The Old Man and the Sea | ||||
| |||||
| [#] | Fonto: Vikidatumoj | ||||
Lia unika literatura stilo, karakterizita per konciza lingvo kaj mallongaj deklaraj frazoj, multe influis anglalingvan prozon en la 20-a jarcento, kaj iuj liaj libroj estas nun konsiderataj ĉefverkoj. Liaj verkoj en simpla, sobra lingvaĵo rakontas pri la brutaleco de la vivo.
Pro sia verko The Old Man and the Sea ("La oldulo kaj la maro") li en 1953 gajnis la Premion Pulitzer kaj en 1954 la Nobel-premion pri literaturo por "lia regado de la rakontarto, plej ĵuse montrita en La maljunulo kaj la maro, kaj pro la influo, kiun li praktikis sur nuntempa stilo".
Sian vivon li finis per sinmortigo.
La ŝtatestro de Kubo, Fidel Castro, diris ke Hemingway estis unu el la plej bonaj verkistoj de Kubo. En Key West, Florido, Usono, kie li loĝis, kaj en San Miguel del Padrón sude de Havano, Kubo ekzistas muzeoj de Hemingway.
StiloRedakti
La literatura stilo de Hemingway estas karakterizita per mallongaj kaj deklaraj frazoj, konkretaj priskriboj kaj intenca forlaso de detaloj por permesi al la leganto mem plenigi la malplenojn en la informo, kaj tiel "impliki" ŝin en la rakonton. En sia libro Death in the Afternoon li skribis: "La majesto de la movado de la glaĉero ŝuldiĝas al tio, ke nur okono de ĝi estas super la akvo." En sia libro Wandering Celebration (vaganta festo) Hemingway priskribas kiel kiam li estis en Parizo li ekkomprenis ke "preskaŭ ĉiu detalo en rakonto povas esti preterlasita, tiel longe kiel vi faras ĝin konscie."
Hemingway kutime uzis la vorton "kaj" anstataŭ komoj. Ĉi tiu uzo de polisindeto povas servi por komuniki tujecon. La polisindetaj frazoj de Hemingway - aŭ en postaj verkoj lia uzo de malordaj subfrazoj - uzas konjunkciojn por apudmeti surprizajn viziojn kaj bildojn. Iuj komparas ilin kun hajkoj. Multaj el la sekvantoj de Hemingway misinterpretis lian antaŭecon kaj brovsulkis ĉian emocian esprimon; Saul Bellow satirumis ĉi tiun stilon kiel "Ĉu vi havas emociojn? Strangolu ilin." Tamen la intenco de Hemingway estis ne forigi emocion, sed portreti ĝin pli science. Hemingway opiniis, ke estus facile kaj sencele priskribi emociojn; li skulptis kolaĝon de bildoj por ekkompreni "la veran aferon, la sinsekvon de movo kaj fakto, kiuj kreis la emocion kaj kiuj validus je jaro aŭ je jardekoj aŭ, kun bonŝanco kaj se vi deklarus ĝin sufiĉe pure, ĉiam ". Ĉi tiu uzo de bildo kiel objektiva korelativo ankaŭ estas karakteriza por Ezra Pound, T. S. Eliot, James Joyce kaj Marcel Proust.
If a writer of prose knows enough of what he is writing about he may omit things that he knows and the reader, if the writer is writing truly enough, will have a feeling of those things as strongly as though the writer had stated them. The dignity of movement of an ice-berg is due to only one-eighth of it being above water. A writer who omits things because he does not know them only makes hollow places in his writing.
—Ernest Hemingway, Death in the Afternoon
Listo de verkojRedakti
- Three Stories and Ten Poems (poemoj kaj rakontoj, 1923) - "Tri noveloj kaj dek poemoj"
- The Sun also Rises (romano, 1926) - "La suno ankaŭ leviĝas"
- A Farewell to Arms (romano, 1929) - "Adiaŭo al la armiloj"
- Death in the Afternoon (eseo pri la taŭrobatalo, 1932) - "Morto en la posttagmezo"
- The Snows of Kilimanjaro (novelo, 1936) - "La neĝoj de Kilimanĝaro"
- For Whom the Bell Tolls (romano, 1940) - "Por kiu sonas la sonorilo"
- Across the River and into the Trees (romano, 1950) - "Trans la riveron kaj en la arbojn"
- The Old Man and the Sea (novelo, 1952) - "La oldulo kaj la maro"
En Esperanto aperisRedakti
- La oldulo kaj la maro (el "The Old Man and the Sea"), tradukita de Fernando de Diego. Ilustraĵoj de C. F. Tunnicliffe kaj Raymond Sheppard. — Chapecú Eld. Eldonejo Fonto, 1996. — 99 p. : ilustr. — (Fonto-Serio ; 28); dua eldono en 2001.
- La neĝoj de Kilimanĝaro (el "The Snows of Kilimanjaro"), tradukita de Edwin Grobe. — Tempe, Ariz.: Arizona-Stelo-Eld., 2000. — 20 p.
Eksteraj ligilojRedakti
- Esperantigo de la libro Unuetaĝa Usono, kie en la sepa ĉapitro menciitas Hemingway (angle, Esperante, ruse)
- . La oldulo kaj la maro — bona traduko de la bonega libro (esperante). Ipernity (2012-06-11). Arkivita el la originalo je 2016-09-23. Alirita 2016-06-30.
- . Norda Odiseado de Jack London: kontraŭdiraj impresoj (esperante). Ipernity (2011-12-03). Arkivita el la originalo je 2016-04-07. Alirita 2016-06-30.