Nord-Makedonio

Membro de
	Internacia Holokaŭsta Memora Alianco (2021–); NATO (2020–); International Centre for Migration Policy Development (en) (2012–); Internacia Organizaĵo de la Franclingvio (2006–); Internacia Centro por Dispozicio de Disputoj pri Investado (1998–); Eŭropa Organizaĵo por la Sekureco de Aera Navigado (1998–); Organizaĵo por la Malpermeso de Kemiaj Armiloj (1997–); Organizo por Sekureco kaj Kunlaboro en Eŭropo (1995–); Tutmonda Pridogana Organizo (1994–); Interpol (1993–); Universala Poŝta Unio (1993–); Unesko (1993–); Monda Organizaĵo pri Meteologio (1993–); Internacia Telekomunika Unio (1993–); Unuiĝintaj Nacioj (1993–); Multflanka Investado-Garantia Agentejo (1993–); Internacia Banko por Rekonstruo kaj Disvolvigo (1993–); Internacia Disvolviĝa Asocio (1993–); Internacia Financa Korporacio (1993–); Monda Organizaĵo pri Komerco ; Monda Organizaĵo pri Sano ; Konsilio de Eŭropo vd

	Respubliko Nord-Makedonio
	Respubliko Makedonio, Respubliko Makedonujo
	Република Северна Македонија
	Republika Severna Makedonija
Detaloj	Detaloj
	Nacia himno: Denes nad Makedonija
suverena ŝtato (1991–); lando sen maraliro ; lando vd
Bazaj informoj
Ĉefurbo	Skopjo
Oficiala(j) lingvo(j)	Makedona
Uzata(j) lingvo(j)	makedona lingvo, geg-albana lingvo, serba lingvo, meglenorumana lingvo, arumana lingvo
Areo	25 713 km²;
- % de akvo	1,9 %
Loĝantaro	1 836 713 (2021)
Loĝdenso	80,1 loĝ./km²
Loĝantoj	makedonoj
Horzono	+1
Interreta domajno	mk
Landokodo	MKD, MK
Telefona kodo	389
Plej alta punkto	Monto Korab
Plej malalta punkto	Rivero Vardar
Politiko
Politika sistemo	Respubliko
Ŝtatestro	Gordana Siljanovska-Davkova
Ĉefministro	Talat Xhaferi
Sendependiĝo disde Jugoslavio	8-a de septembro 1991
Ekonomio
Valuto	Makedona denaro (MKD)
MEP	laŭ 2019
– suma	12,383 mld $
– pokapa	?
Membro de
	Internacia Holokaŭsta Memora Alianco (2021–); NATO (2020–); International Centre for Migration Policy Development (en) (2012–); Internacia Organizaĵo de la Franclingvio (2006–); Internacia Centro por Dispozicio de Disputoj pri Investado (1998–); Eŭropa Organizaĵo por la Sekureco de Aera Navigado (1998–); Organizaĵo por la Malpermeso de Kemiaj Armiloj (1997–); Organizo por Sekureco kaj Kunlaboro en Eŭropo (1995–); Tutmonda Pridogana Organizo (1994–); Interpol (1993–); Universala Poŝta Unio (1993–); Unesko (1993–); Monda Organizaĵo pri Meteologio (1993–); Internacia Telekomunika Unio (1993–); Unuiĝintaj Nacioj (1993–); Multflanka Investado-Garantia Agentejo (1993–); Internacia Banko por Rekonstruo kaj Disvolvigo (1993–); Internacia Disvolviĝa Asocio (1993–); Internacia Financa Korporacio (1993–); Monda Organizaĵo pri Komerco ; Monda Organizaĵo pri Sano ; Konsilio de Eŭropo vd
	v • d • r

Nord-Makedonio aŭ Nord-Makedonujo, en longa formo Respubliko Nord-Makedonio (makedone: Република Северна Македонија, Republika Severna Makedonija), estas ŝtato en Suda Eŭropo situanta en la Balkana duoninsulo. Ĝi estas unu el la ŝtatoj naskiĝintaj post la disiĝo de la Socialisma federacia respubliko Jugoslavio, disde kiu ĝi deklaris sian sendependecon en 1991.

La 12-an de Junio 2018, post 27-jara disputo pri la nomo, la Makedonia kaj Greka ĉefministroj provizore interkonsentis, ke la nova nomo estos Respubliko Nord-Makedonio (Република Северна Македонија). La nomo estas konfirmita per referendumo en Respubliko Makedonio kaj la parlamento de Grekio.^[1] La nova nomo estis ekuzata en februaro 2019^[2], ĝis tiam la lando uzis la nomon Respubliko Makedonio (makedone: Република Македонија, Republika Makedonija) aŭ la nomon Iama Jugoslavia Respubliko Makedonio (Поранешна Југословенска Република Македонија, Poraneŝna Jugoslovenska Republika Makedonija).

Ĝi ne havas aliron al maro kaj havas landlimojn kun Grekio, Bulgario, Serbio, Kosovo kaj Albanio. La lando, kiu havas du milionojn da loĝantoj, okupas pli-malpli la nordan duonon de la regiono Makedonio, kiu etendiĝas ankaŭ en Bulgario kaj Grekio. Ĝia ĉefurbo kaj plej granda urbo estas Skopjo, kaj la sekvaj plej grandaj urboj estas Kumanovo, Bitola, Prilep kaj Tetovo. La lando estas ĉefe montara kaj havas ĉirkaŭ 50 lagojn.

Historio

En 1991 post la disfalo de socialisma Jugoslavio estis deklarita sendependeco de Makedonio. Kontraŭ la nomo de nova ŝtato elpaŝis Grekio, ĉar la saman nomon havas Greka provinco (Makedonio) kun la centro en la urbo Tesaloniko, kiu najbaras al la sendependa Makedona regno. La teritorio de la historia Makedonio nun apartenas al tri najbaraj ŝtatoj: Grekio, Bulgario kaj Respubliko Makedonio.

La 26-an de februaro de 2004 mortis la ŝtatprezidanto Boris Trajkovski en aviadila akcidento.

Nord-Makedonio kandidatiĝis esti membro de la Eŭropa Unio en 2004^[3].

Geografio

Listo de riveroj en Makedonio

Loĝantaro

Loĝantaro: 2.119 mil (1995), inter ili - makedonoj (slavoj) 63%, albanoj 25%, turkoj 5%.
Kredantoj: kristanoj (64,7%), islamanoj (33,3%), aliaj (2%)

Kulturo

Heredaĵo

Ohrid

Pli detalaj informoj troveblas en artikolo Monda heredaĵo en Makedonio.

En la listo de monda heredaĵo de Unesko troviĝas unu makedona loko, Ohrid kaj ĝia lago.

Komunikiloj

Makedona Radio kaj Televido

Lokaj esperantistoj

Konstantin Vasilev (1874?-1934) en vilaĝo Orehovec, Ŝersko;
Menahem Farfatty movadis en Skopjo dum unua duono de 20-a jarcento;
Stojo Ljondev (mortis 1936) el vilaĝo Dutlia, Ŝersko;

Administra divido

Pli detalaj informoj troveblas en artikolo Komunumo de Nord-Makedonio.

Statistikaj regionoj de Nord-Makedonio estas formita de kelkaj municipoj. Entute ekzistas ok regionoj.

Konataj makedonoj

Makedonoj kiuj gajnis la Nobel-premion:
Inventistoj:
Sciencistoj:
Pentristoj:
Poetoj kaj verkistoj:
Kantistoj: Toše Proeski
Sportistoj:

Referencoj

↑ "Macedonia and Greece: Deal after 27-year row over a name", BBC News, 2018-06-12. Kontrolita 2018-06-12. (angle)
↑ Smith, Helena, "Macedonia officially changes its name to North Macedonia", The Guardian, Guardian News & Media, 2019-02-12. Kontrolita 2019-02-13. (angle)
↑ Macedonia & EU (angle). Ministère macédonien des Affaires étrangères. Alirita 28a de novembro 2012 ..

Vidu ankaŭ

Eksteraj ligiloj

Nord-Makedonio en la Vikimedia Komunejo (Multrimedaj datumoj)
Kategorio Nord-Makedonio en la Vikimedia Komunejo (Multrimedaj datumoj)
Nord-Makedonio en la Vikicitaro (Kolekto de citaĵoj)
Nord-Makedonio en Vikinovaĵoj (Liberaj novaĵoj)
Nord-Makedonio en Vikivojaĝo (Turisma gvidilo)

Oficiala retejo
Bazaj informoj pri Nord-Makedonio en la vikio de UEA esperante
oficialaj paĝoj de la registaro de la Respubliko Makedonio Arkivigite je 2008-04-02 per la retarkivo Wayback Machine
paĝoj de la ministerio pri agrikulturo, arbaroj kaj akvoprovizoj
paĝoj de la ministrio pri kulturo Arkivigite je 2008-05-30 per la retarkivo Wayback Machine
http://www.mon.gov.mk paĝoj de la ministerio pri eduko kaj scienco]
Artikolo pri la politika situacio en Makedonio en 1930^{[rompita ligilo]}

[1] "Macedonia and Greece: Deal after 27-year row over a name", BBC News, 2018-06-12. Kontrolita 2018-06-12. (angle)

[2] Smith, Helena, "Macedonia officially changes its name to North Macedonia", The Guardian, Guardian News & Media, 2019-02-12. Kontrolita 2019-02-13. (angle)

[3] Macedonia & EU (angle). Ministère macédonien des Affaires étrangères. Alirita 28a de novembro 2012 ..

[1]

[2]

[3]