Vikipedio

Petro Paŭlo Rubens

flandra pentristo
(Alidirektita el Rubens)

Petro Paŭlo RUBENS (naskiĝis la 29-an de junio 1577 en Siegen, mortis la 30-an de majo 1640) estis flandra arta pentristo, desegnisto kaj diplomato. Li sendube estas la plej populara flandra majstro de la baroka periodo per troigo de la emfazigitaj movoj, koloroj, kaj sensiveco. Oni lin nomas ankaŭ Peter Paul, Pieter Paul, Pieter Pauwel aŭ Petrus Paulus. Li estis konata ĉefe pro kontraŭreformaciaj altarpecoj (retabloj), portretoj, pejzaĝoj, kaj historiaj pentraĵoj de mitologiaj kaj alegoriaj temoj. Aldone al laboro en granda studio en Antverpeno kiu produktis pentraĵojn ege popularajn inter nobelaro kaj artokolektistoj tra la tuta Eŭropo, Rubens estis klasicise edukita humanisma fakulo kaj diplomato kiu estis kavalerigita kaj de Filipo la 4-a, reĝo de Hispanio, kaj de Karlo la 1-a, reĝo de Anglio.

Petro Paŭlo Rubens
kortega pentristo
Petro Paŭlo Rubens, memportreto, 1623, Brita Reĝa Kolekto.
Petro Paŭlo Rubens, memportreto, 1623, Brita Reĝa Kolekto.
Coat of Arms of Peter Paul Rubens.svg
Persona informo
Pieter Paul Rubens
Naskiĝo 28-an de junio 1577 (1577-06-28)
en Siegen
Morto 30-an de majo 1640 (1640-05-30) (62-jara)
en Antverpeno
Mortis pro kora malsufiĉo [#]
Tombo grave of Peter Paul Rubens [#]
Religio katolikismo [#]
Lingvoj nederlanda [#]
Loĝloko Siegen • Antverpeno [#]
Ŝtataneco Hispana Nederlando • Nederlando [#]
Alma mater Universitato de Kembriĝo • Malnova universitato de Loveno [#]
Subskribo Petro Paŭlo Rubens
Memorigilo Petro Paŭlo Rubens
Familio
Dinastio Rubens family [#]
Patro Jan Rubens [#]
Patrino Maria Pypelinckx [#]
Gefratoj Christine von Dietz • Philip Rubens [#]
Edz(in)o Isabella Brant • Helena Fourment [#]
Infanoj Albert Rubens • Nicolaas Rubens, Lord of Rameyen • Peter Paul Rubens III [#]
Profesio
Okupo diplomato • pentristo • grafikartisto • gravuristo • konstrua desegnisto • skulptisto [#]
Laborkampo pentrado [#]
Aktiva en Affligem • Antverpeno • Bruselo • Elewijt • Lieĝo • Kalezo • Parizo • La Rochelle • Kolonjo • Ĝenovo • Romo • Florenco • Venecio • Verono • Mantuo • Amsterdamo • Breda • Delft • Harlemo • Mastriĥto • Roterdamo • Hago • Utreĥto • Alakanto • San Lorenzo de El Escorial • Madrido • Valadolido • Dovero • Londono [#]
Verkado
Verkoj The Fall of the Damned ❦
La Tigro-Ĉasado ❦
Honeysuckle Bower ❦
La tri Gracioj ❦
The Garden of Love ❦
The Rape of the Daughters of Leucippus ❦
Portrait of Susanna Lunden ❦
The Elevation of the Cross [#]
[#] Fonto: Vikidatumoj
Wikidata-logo.svg
Information icon.svg
v • d • r
Peter Paul Rubens.png
Peter Paul Rubens

La vivo de RubensRedakti

Peter Paul Rubens naskiĝis en la germana urbeto Siegen. Lia patro estis edukita viro. En Kolonjo li edukiĝis humanisme; poste li studis en Antverpeno. Post arta instruo ĉe Tobias Verhaegt, Adam van Noort kaj Otto van Veen, li en la antverpena gildo estis akceptata kiel majstro. La 9-an de majo 1600 li ekiris al Italio, kie li en Venecio eklaboris por la duko de Mantuo, Vincenzo Gonzaga ĝis 1608. Li ankaŭ dum kelkaj jaroj restadis en Hispanio. Denove en Nederlando li nun iĝis kortega pentristo por la arkidukoj Albrecht VII de Aŭstrio kaj Isabel de Hispanio, en 1609. Li pluloĝis en Antverpeno kaj en la sama jaro edziĝas kun Izabela Brant. En 1610 li ordigis la grandan domon ĉe Wapper, kiu ĝis hodiaŭ estas la Domo de Rubens, ateliero kun kelkaj kunlaborantoj. Inter 1610 kaj 1620 ekestis la majstraj verkoj, kiuj daŭre estas admireblaj en la Katedralo de Nia Sinjorino (Antverpeno): la Alkrucigo kaj la Dekrucigo kun rimarkinda ŝanĝo de stilo. Kunlabore kun Jan Brueghel ekestis tre valoraj raraĵoj.

BiografioRedakti

 
Rubens kaj Izabela Brant, sur kuŝejo de Lonicero, ĉirkaŭ 1609. Malnova pinakoteko, Munkeno
 
La ĝardeno Rubens planita ĉe Rubensdomo, en Antverpeno

Komenca vivoRedakti

Rubens naskiĝis en la germana urbo Siegen, kantono de Nassau-Dillenburg, al Jan Rubens kaj Maria Pypelincks. Lia patro, kalvinisto, kaj patrino eliris el Antverpeno al Kolonjo en 1568, post pliiĝanta religia maltrankvileco kaj persekutado de protestantoj dum la regado de Hispana Nederlando fare de la Duko de Alba.

Jan Rubens iĝis jura konsilisto (kaj amanto) de Ana de Saksio, dua edzino de Vilhelmo la 1-a de Oranje-Nassau, setlis ĉe ŝia kortego en Siegen en 1570, kaj iĝis patro de ŝis filino Kristina kiu naskiĝis en 1571.[1]

Post enprizonigo de Jan Rubens, Peter Paul Rubens naskiĝis en 1577. La familio revenis al Kolonjo la venontan jaron. En 1589, du jarojn post la morto de sia patro, Rubens translokiĝis kun sia patrino Maria Pypelincks en Antverpenon, kie li edukiĝis kiel katoliko.

Religio figuros elstare en multo de lia laboro kaj Rubens poste iĝos unu el la estraj voĉoj de la stilo de la Katolika Kontraŭreformacio por pentrarto[2] (li diris "Mia pasio venas el la ĉielo, ne el la surteraj kontempladoj").

Pentra stiloRedakti

Rubens estis brila desegnisto. Tion montras la detalaj skizoj, kiuj postrestis de nekompletigitaj pentraĵoj. Li ofte faris ruĝajn subpentraĵojn, kiuj estis plialtigitaj per blanka koloro. Tiu ĉi koloro tralumetas en preskaŭ ĉiuj kompletigitaj verkoj. Kiel ĉiuj tipe barokaj pentristoj, la artaĵoj de Rubens estas tre kompleksaj.

VerkojRedakti

Selektitaj verkojRedakti

  • Komencaj verkoj

  • Portreto de juna virino kun rozario, Muzeo Thyssen-Bornemisza, Madrido, ĉirkaŭ 1609

  • Venuso ĉespegule, 1615

  • Infantino Isabel Clara Eugenia (1566–1633), 1615. Kunsthistorisches Museum, Vieno.

  • Virgulino adoranta antaŭ Kristo infano, ĉirkaŭ 1615

  • Diana revene el ĉasado, 1615 Gemäldegalerie Alte Meister

  • Tigroĉasado, 1617-1618

  • Hipopotama ĉasado (1616). Rubens estas konata pro la frenezeca energio kaj karna bolado de liaj pentraĵoj.

  • La rabado de lafilinoj de Leŭcipo, ĉirkaŭ 1617


  • Historiaj portretoj

  • Portreto de Markizino Brigida Spinola-Doria, 1606

  • Portreto de la reĝo Filipo la 4-a de Hispanio, ĉirkaŭ 1628/1629

  • Portreto de Elizabeto de Francio. 1628, Kunsthistorisches Museum. Vieno

  • Portreto de Ambrogio Spinola, ĉirkaŭ 1627 Nacia Galerio en Prago

  • Mitologiaj

  • Nimfoj plenigantaj la kornon de abundo, 1615, kun Jan Brueghel la Maljuna

  • La nasko de la Lakta Vojo, 1636-1637, Madrido, Muzeo Prado

  • Venuso kaj Adoniso

  • Jupitero kaj Kalisto, 1613, Museumslandschaft de Hesse en Kassel

  • Ciklo Maria de Medici (1622-1625)

  • Serio pri Maria de Medici; Flugo el Blois

  • Alveno de Maria de Medici en Marsejlo

  • La edukado de la Princino, el la Ciklo Maria de Medici

  • La negocado de Angulemo

  • Religiaj pentraĵoj

  • La Virgulino de Senmakula Koncipiĝo, 1626-1628. Madrido, Muzeo Prado.

  • La sankta familio 1630, Prado

  • La festo de Herodo

  • Lamenta Kristo, 1614


  • Nudaĵoj

  • Fortuna, 1638

  • Suzana kaj la maljunuloj, 1608

  • Triumfo de Virto 1608

  • Higia, 1615

  • Ermito kaj dormanta Angelika, 1628

  • Cimono kaj Efigenia, 1615

  • Venuso, Kupido, Bakĥo kaj Cereso, 1612

  • Amo kaj Venuso 1614

  • Helena Fourment kaj rilataj pentraĵoj

  • Rubens kun Helena Fourment kaj ties filo Peter Paul, 1639, nune en la Metropolita Muzeo de Arto

  • Helena Fourment en nuptovesto, detalo, dua edzino de la artisto. ĉirkaŭ 1630, nune en Alte Pinakothek

  • Helena Fourment kun ĉaro, 1639 Luvro.

  • Helena Fourment kun Rubens kaj ties filo, ĉirkaŭ 1630

  • Venuso kaj Kupido, 1640

  • Batŝeba ĉe fonto, 1635

  • Venuso, Marso kaj Kupido

  • Paŝtista sceno, 1636

  • Desegnoj

  • Leono, ĉirkaŭ 1614-1615. Nigra kaj flava kreto, griza fono, altigita per blanka

  • Nikolao, filo de Peter Paul Rubens 1619

  • Izabela Brant, (unua edzino de Peter Paul Rubens), 1621

  • Peter Paul Rubens (ebla memportreto), ĉirkaŭ 1620-aj jaroj


ReferencojRedakti

  1. ↑ H. C. Erik Midelfort, "Mad Princes of Renaissance Germany", paĝo 58, University of Virginia Press, 22a Januaro 1996. Retrieved 2a Februaro 2013.
  2. ↑ Belkin (1998): 11–18.

Eksteraj ligilojRedakti

Bibliotekoj
Elŝutita el "https://eo.wikipedia.org/w/index.php?title=Petro_Paŭlo_Rubens&oldid=7631045"