CIA

Usona registara spiona organizaĵo
(Alidirektita el Central Intelligence Agency)

CIA [si aj ej], angle Central Intelligence Agency (proksimume "Centra Informkolekta Agentejo"[1]Centra Informokapta Agentejo[2]) estas ŝtata sekreta servo de Usono. La centra oficejo estas en Langley, Virginio.

CIA
Central Intelligence Agency
emblemo
flago
buroo de ekstera spionado
sendependa agentejo de Usona registaro (1981–) Redakti la valoron en Wikidata
Komenco 18-a de septembro 1947 vd
Antaŭe Ofico de Strategiaj Servoj vd
Geografia situo 38° 57′ 8″ N, 77° 8′ 40″ U (mapo)38.952222222222-77.144444444444Koordinatoj: 38° 57′ 8″ N, 77° 8′ 40″ U (mapo)
Lando(j) Usono vd
Sidejo Langley
Adreso 1000 Colonial Farm Rd, McLean, VA 22101
CIA (Virginio)
CIA (Virginio)
DEC
Lokigo de Virginio en Usono
Map
CIA
Agareo

kontraŭspionado
spionado
reĝimŝanĝo
Koloraj revolucioj
• Usono kaj ŝtata terorismo
atenco
kontraŭterorismo
• sekreta operaco

Moto The Work of a Nation. The Center of Intelligence
Fondinto(j) Dwight D. EisenhowerWilliam J. Donovan • Allen W. Dulles • Harry S. Truman vd
Filioj Central Intelligence Agency Office of Inspector General (en) Traduki Redakti la valoron en Wikidata vd
Retejo Oficiala retejo
vdr
La centra oficejo de CIA en Langley, Virginio.

Ĝi zorgas provizi kaj analizi informojn pri alilandaj estraroj, firmaoj kaj individuoj kaj raportas tiajn informojn al la usona registaro. Oni nomas ĝin familiare the Company ("Kompanio"), ĉar hispanlingve Cía. estas mallongigo de samsignifa Compañía.

La CIA World Factbook estas informfonto senkopirajta kiu ebligas riĉigi la geografiajn paĝojn de Vikipedio.

La bataloj de CIA kontraŭ KGB dum Malvarma milito inspiris multajn spionromanojn kaj spionfilmojn.

Estroj

redakti
Estro Ofica periodo Sub prezidento(j)
La posteno ("Director of Central Intelligence") antaŭekzistis la fondon de CIA mem en 1947
  RADM Sidney Souers, USN 23-a de januaro 1946 – 10-a de junio 1946 Harry S. Truman
  LTG Hoyt S. Vandenberg, USA June 10, 1946 – May 1, 1947
RADM Roscoe H. Hillenkoetter, USN May 1, 1947 – October 7, 1950
  GEN Walter B. Smith, USA October 7, 1950 – February 9, 1953 Harry S. Truman
Dwight D. Eisenhower
  Allen W. Dulles February 26, 1953 – November 29, 1961 Dwight D. Eisenhower
John F. Kennedy
  John A. McCone November 29, 1961 – April 28, 1965 John F. Kennedy
Lyndon B. Johnson
  VADM William F. Raborn, USN* April 28, 1965 – June 30, 1966 Lyndon B. Johnson
  Richard M. Helms June 30, 1966 – February 2, 1973 Lyndon B. Johnson
Richard M. Nixon
  James R. Schlesinger February 2, 1973 – July 2, 1973 Richard M. Nixon
  William E. Colby September 4, 1973 – January 30, 1976 Richard M. Nixon
Gerald R. Ford
  George H. W. Bush January 30, 1976 – January 20, 1977 Gerald R. Ford
  ADM Stansfield M. Turner, USN March 9, 1977 – January 20, 1981 Jimmy Carter
  William J. Casey January 28, 1981 – January 29, 1987 Ronald Reagan
  William H. Webster May 26, 1987 – August 31, 1991 Ronald Reagan
George H.W. Bush
  Robert M. Gates November 6, 1991 – January 20, 1993 George H.W. Bush
Bill Clinton
  R. James Woolsey February 5, 1993 – January 10, 1995 Bill Clinton
  John M. Deutch May 10, 1995 – December 15, 1996
  George J. Tenet July 11, 1997 – July 11, 2004 Bill Clinton
George W. Bush
  Porter J. Goss September 24, 2004 – April 21, 2005 George W. Bush


La posteno "Director of Central Intelligence" alinomiĝis "Director of the Central Intelligence Agency" kaj kreiĝis aparta posteno "Director of National Intelligence".


Eksteraj ligiloj

redakti

Referencoj

redakti
  1. Ĉi tie, angle intelligence celas al "kaŝa kolektado kaj analizo de informoj", kaj ne "inteligent(ec)o". Komparu: "Intelligence: ... Espionage, or intelligence, the clandestine acquisition of confidential information" en en:Intelligence (disambiguation).
  2. Hibrida milito de Rusio kontraŭ­ la Okcidento, Trad. al Esperanto: Toon Witkam, Volkskrant, la 2-an de januaro 2017

Vidu ankaŭ

redakti