Vikipedio

Demokratieca indekso

La demokratieca indekso estas indekso kalkulata mende de la anglalingva ĵurnalo The Economist, kiu mezuras la gradon de demokratieco en 167 diversaj ŝtatoj de la tero. La indekso unuafoje publikiĝis en 2006.

La demokratieca indekso de 2017
Plenaj demokratioj:
  •  9–10
  •  8–8,99
    		•  Neplenaj demokratioj:
  •  7–7,99
  •  6–6,99
    		•  Miksaj reĝimoj:
  •  5–5,99
  •  4–4,99
    		•  Aŭtokrataj reĝimoj:
  •  3–3,99
  •  2–2,99
  •  0–1,99

    • Ene de la indekso uzatas la terminoj de du demokratio-tipoj kaj du reĝimo-tipoj: Plenaj demokratioj, neplenaj demokratioj, miksaj reĝimoj (miksaĵoj el aŭtokratio kaj demokratio) kaj aŭtokrataj reĝimoj.

    Laŭ la demokratieca indekso el la jaro 2021, Norvegio estu la plej demokratieca ŝtato je sume 9,75 el 10 eblaj poentoj, dum Afeganujo nomatas aŭtoktata reĝimo, kiu je nur 0,32 el la 10 eblaj poentoj havas la plej malaltan lokon en la listo.

    Kompareblan demokratiecan indekson publikigas la organizaĵo Freedom House ("domo de libero").

    Difinoj de la RangojRedakti

    La difino de la rangoj estas la jenaj:

    Plenaj demokratioj: Landoj en kiuj ne nur bazaj politikaj kaj civilaj liberecoj estas respektataj, sed kiuj ankaŭ tendencas esti subtenataj de politika kulturo favora al la prospero de demokratio. La funkciado de la registaro estas kontentiga. Amaskomunikiloj estas sendependaj kaj diversaj. La juĝistaro estas sendependa kaj juĝaj decidoj estas devigitaj. Estas nur limigitaj problemoj en la funkciado de tiaj demokratioj.

    Ne plenaj demokratioj: Tiuj landoj ankaŭ havas liberajn kaj justajn elektojn kaj, eĉ se ekzistas problemoj (kiel ekzemple malobservo de amaskomunikila libereco), bazaj civilaj liberecoj estas respektataj. Tamen, ekzistas signifaj malfortoj en aliaj aspektoj de demokratio, inkluzive problemoj en administrado, malbona politika kulturo kaj malaltaj niveloj de politika partopreno.

    Miksitaj Sistemoj: Elektoj havas grandajn neregulaĵojn, kiuj ofte malhelpas ilin esti kaj liberaj kaj justaj. Registara premo sur opoziciaj partioj kaj kandidatoj povas esti ofta. Gravaj malfortoj estas pli ĝeneralaj ol en ne plenaj demokratioj: en politika kulturo, funkciado de registaro kaj politika partopreno. Koruptado tendencas esti ĝeneraligita kaj la juĝaj decidoj estas malfortaj. La civila socio estas malforta. Tipe, esnhtas ĉikano kaj premo kontraŭ ĵurnalistoj.

    Aŭtokrataj reĝimoj: En ĉi tiuj ŝtatoj, politika plureco estas neekzistanta aŭ tre limigita. Multaj landoj en ĉi tiu kategorio estas diktatorecoj. Kelkaj formalaj institucioj de demokratio povas ekzisti, sed tiuj apenaŭ havas povon. Elektoj, se ili okazas, ne estas liberaj kaj justaj. Estas malrespekto de civilaj liberecoj. Amaskomunikiloj estas tipe ŝtataj aŭ kontrolitaj de grupoj ligitaj al la reganta registaro. Kritikoj al la registaro estas ne subpremataj, estas cenzuro. Ne ekzistas sendependa juĝistaro.

    Rangoj (2021)Redakti

    Year 2021[1]
    Rango ΔRango Lando Tipo de reĝimo Funkcio de balotoj kaj pluralismo Funkcio de la registaro Politika partopreno de laŭeble multaj ŝtatanoj Politika kulturo Civitanaj rajtoj Overall score ΔScore
    Full democracies
    1     Norvegio Full democracy 10.00 9.64 10.00 10.00 9.12 9.75   0.06
    2   2   Nov-Zelando Full democracy 10.00 8.93 9.44 8.75 9.71 9.37   0.12
    3   3   Finnlando Full democracy 10.00 9.29 8.89 8.75 9.41 9.27   0.07
    4   1   Svedio Full democracy 9.58 9.29 8.33 10.00 9.12 9.26  
    5   3   Islando Full democracy 10.00 8.21 8.89 9.38 9.41 9.18   0.19
    6   1   Danio Full democracy 10.00 8.93 8.33 9.38 8.82 9.09   0.06
    7   1   Irlando Full democracy 10.00 7.86 8.33 9.38 9.41 9.00   0.05
    8   3   Tajvano Full democracy 10.00 9.64 7.78 8.13 9.41 8.99   0.05
    9     Aŭstralio Full democracy 10.00 8.57 7.78 8.75 9.41 8.90   0.06
    9   3    Svislando Full democracy 9.58 8.93 7.78 9.38 8.82 8.90   0.07
    11   2   Nederlando Full democracy 9.58 8.93 8.33 8.75 8.82 8.88   0.08
    12   7   Kanado Full democracy 10.00 8.21 8.89 8.13 9.12 8.87   0.37
    13   2   Urugvajo Full democracy 10.00 8.57 7.22 8.75 9.71 8.85   0.24
    14   1   Luksemburgo Full democracy 10.00 8.57 6.67 8.75 9.41 8.68  
    15   1   Germanio Full democracy 9.58 8.21 8.33 8.13 9.12 8.67  
    16   7   Sud-Koreio Full democracy 9.58 8.57 7.22 7.50 7.94 8.16   0.15
    17   4   Japanio Full democracy 9.17 8.57 6.67 8.13 8.24 8.15   0.02
    18   2   Britio Full democracy 9.58 7.50 8.33 6.25 8.82 8.10   0.44
    19   1   Maŭricio Full democracy 9.17 7.86 6.11 8.75 8.53 8.08   0.06
    20   2   Aŭstrio Full democracy 9.58 6.79 8.89 6.88 8.24 8.07   0.09
    20   2   Kostariko Full democracy 9.58 6.43 7.78 6.88 9.71 8.07   0.09
    Flawed democracies
    22   2   Francio Flawed democracy 9.58 7.50 7.78 6.88 8.24 7.99  
    23   4   Israelo Flawed democracy 9.58 7.50 10.00 6.88 5.88 7.97   0.13
    24   2   Hispanio Flawed democracy 9.58 7.14 7.22 7.50 8.24 7.94   0.18
    25   8   Ĉilio Flawed democracy 9.58 7.86 5.56 7.50 9.12 7.92   0.36
    26   1   Usono Flawed democracy 9.17 6.43 8.89 6.25 8.53 7.85   0.07
    27     Estonio Flawed democracy 9.58 7.86 6.67 6.88 8.24 7.84  
    28   2   Portugalio Flawed democracy 9.58 7.14 6.67 6.88 8.82 7.82   0.08
    29   2   Ĉeĥio Flawed democracy 9.58 6.43 6.67 7.50 8.53 7.74   0.07
    30   3   Bocvano Flawed democracy 9.17 6.79 6.67 7.50 8.53 7.73   0.11
    31   2   Italio Flawed democracy 9.58 6.43 7.22 7.50 7.65 7.68   0.06
    32     Kaboverdo Flawed democracy 9.17 7.00 6.67 6.88 8.53 7.65  
    33   3   Malto Flawed democracy 9.17 6.79 5.56 8.13 8.24 7.57   0.11
    34   3   Grekio Flawed democracy 9.58 6.07 6.11 7.50 8.53 7.56   0.17
    35     Slovenio Flawed democracy 9.58 6.43 7.22 6.25 8.24 7.54  
    36     Belgio Flawed democracy 9.58 7.86 5.00 6.88 8.24 7.51  
    37   3   Kipro Flawed democracy 9.17 5.36 7.22 6.88 8.53 7.43   0.13
    38     Latvio Flawed democracy 9.58 6.07 6.11 6.25 8.53 7.31   0.07
    39     Malajzio Flawed democracy 9.58 7.86 7.22 6.25 5.29 7.24   0.05
    40   2   Litovio Flawed democracy 9.58 6.07 6.11 5.63 8.53 7.18   0.05
    41     Trinidado kaj Tobago Flawed democracy 9.58 7.14 6.11 5.63 7.35 7.16  
    42     Jamajko Flawed democracy 8.75 7.14 5.00 6.25 8.53 7.13  
    43   1   Orienta Timoro Flawed democracy 9.58 5.93 5.56 6.88 7.35 7.06  
    44   1   Sud-Afriko Flawed democracy 7.42 7.14 8.33 5.00 7.35 7.05  
    45   2   Slovakio Flawed democracy 9.58 6.43 5.56 5.63 7.94 7.03   0.06
    46   7   Barato Flawed democracy 8.67 7.50 7.22 5.00 6.18 6.91   0.30
    47   2   Brazilo Flawed democracy 9.58 5.36 6.11 5.63 7.65 6.86   0.06
    48   8   Panamo Flawed democracy 9.58 6.07 7.22 3.75 7.65 6.85   0.33
    49   2   Surinamo Flawed democracy 9.58 6.07 6.11 5.00 7.35 6.82  
    50   2   Argentino Flawed democracy 9.17 5.00 7.22 5.00 7.65 6.81   0.14
    51   1   Pollando Flawed democracy 9.17 6.07 6.67 5.63 6.47 6.80   0.05
    52   12   Indonezio Flawed democracy 7.92 7.86 7.22 4.38 6.18 6.71   0.41
    53   1   Bulgario Flawed democracy 9.17 5.36 7.22 4.38 7.06 6.64   0.07
    54   1   Filipinoj Flawed democracy 9.17 5.00 7.78 4.38 6.76 6.62   0.06
    55   3   Namibio Flawed democracy 7.00 5.36 6.67 5.63 7.94 6.52  
    56   3   Kroatio Flawed democracy 9.17 6.07 6.11 4.38 6.76 6.50  
    56   3   Ganao Flawed democracy 8.33 5.36 6.67 6.25 5.88 6.50  
    56   1   Hungario Flawed democracy 8.33 6.43 5.00 6.25 6.47 6.50   0.06
    59   13   Kolombio Flawed democracy 9.17 5.71 6.11 3.75 7.65 6.48   0.56
    60   3   Dominika Respubliko Flawed democracy 9.17 5.00 6.67 4.38 7.06 6.45   0.13
    61   1   Rumanio Flawed democracy 9.17 6.07 6.11 3.75 7.06 6.43   0.03
    62   1   Mongolio Flawed democracy 8.75 5.71 6.11 5.63 5.88 6.42   0.06
    63   3   Serbio Flawed democracy 8.25 6.07 6.67 3.75 7.06 6.36   0.14
    64     Lesoto Flawed democracy 9.17 4.14 6.11 5.63 6.47 6.30  
    65   10   Gujano Flawed democracy 6.92 6.07 5.56 5.63 7.06 6.25   0.24
    66   8   Singapuro Flawed democracy 4.83 8.21 4.44 7.50 6.18 6.23   0.20
    67   1   Srilanko Flawed democracy 7.00 5.71 5.56 6.25 6.18 6.14  
    68   3   Albanio Flawed democracy 7.00 6.43 4.44 5.63 7.06 6.11   0.03
    69   11   Moldavio Flawed democracy 7.00 5.71 6.67 4.38 6.76 6.10   0.32
    69   1   Papuo-Nov-Gvineo Flawed democracy 6.92 6.07 3.89 6.25 7.35 6.10  
    71   14   Peruo Flawed democracy 8.75 5.36 5.56 3.75 7.06 6.09   0.44
    72   1   Tajlando Flawed democracy 7.00 5.00 6.67 6.25 5.29 6.04  
    73   5   Nord-Makedonio Flawed democracy 7.42 6.43 6.11 3.13 7.06 6.03   0.14
    74   7   Montenegro Flawed democracy 7.42 6.43 6.67 3.13 6.47 6.02   0.25
    Hybrid regimes
    75   1   Bangladeŝo Hybrid regime 7.42 6.07 5.56 5.63 5.29 5.99  
    75   21   Tunizio Hybrid regime 7.50 4.64 7.22 5.00 5.59 5.99   0.60
    77   10   Paragvajo Hybrid regime 8.75 5.36 5.00 3.13 7.06 5.86   0.32
    78   4   Malavio Hybrid regime 7.00 4.29 5.00 6.25 6.18 5.74  
    79   2   Salvadoro Hybrid regime 9.17 3.93 5.56 3.75 6.18 5.72   0.18
    79   20   Zambio Hybrid regime 7.50 3.64 5.00 6.88 5.59 5.72   0.86
    81   3   Butano Hybrid regime 8.75 6.79 3.33 5.00 4.71 5.71  
    81   12   Ekvadoro Hybrid regime 8.75 5.00 6.11 2.50 6.18 5.71   0.42
    83   2   Madagaskaro Hybrid regime 7.92 3.57 6.67 5.63 4.71 5.70  
    84   1   Fiĝio Hybrid regime 6.58 5.00 5.56 5.63 5.29 5.61   0.11
    85   2   Honkongo Hybrid regime 2.75 3.64 5.56 7.50 8.53 5.60   0.03
    86   14   Meksiko Hybrid regime 6.92 5.00 7.22 3.13 5.59 5.57   0.50
    86   7   Ukrainio Hybrid regime 8.25 2.36 6.67 5.00 5.59 5.57   0.24
    88   2   Senegalo Hybrid regime 5.67 5.71 4.44 6.25 5.59 5.53   0.14
    89     Armenio Hybrid regime 7.50 5.71 6.11 3.13 5.00 5.49   0.14
    90     Liberio Hybrid regime 7.42 2.71 6.11 5.63 5.29 5.43   0.11
    91     Kartvelio Hybrid regime 7.42 3.57 5.56 3.75 5.29 5.12   0.19
    92   4   Honduro Hybrid regime 8.75 3.93 4.44 2.50 5.88 5.10   0.26
    92   1   Tanzanio Hybrid regime 4.83 5.00 5.00 6.25 4.41 5.10  
    94   1   Kenjo Hybrid regime 3.50 5.36 6.67 5.63 4.12 5.05  
    95   6   Bosnio kaj Hercegovino Hybrid regime 7.00 3.29 5.56 3.75 5.59 5.04   0.20
    95   1   Maroko Hybrid regime 5.25 4.64 5.56 5.63 4.12 5.04  
    97   2   Sieraleono Hybrid regime 6.58 2.86 3.89 6.25 5.29 4.97   0.11
    98   4   Bolivio Hybrid regime 4.75 4.29 6.11 2.50 5.59 4.65   0.43
    99   2   Gvatemalo Hybrid regime 6.92 3.93 3.89 2.50 5.88 4.62   0.35
    100   2   Ugando Hybrid regime 3.42 3.21 3.89 6.88 5.00 4.48   0.46
    101   2   Gambio Hybrid regime 3.58 4.29 4.44 5.63 4.12 4.41   0.08
    101   9   Nepalo Hybrid regime 4.83 5.00 4.44 2.50 5.29 4.41   0.81
    103   1   Turkio Hybrid regime 3.50 5.00 5.56 5.63 2.06 4.35   0.13
    104   1   Pakistano Hybrid regime 5.67 5.36 3.33 2.50 4.71 4.31  
    105   4   Ebura Bordo Hybrid regime 4.33 2.86 4.44 5.63 3.82 4.22   0.11
    106   4   Benino Hybrid regime 1.67 5.36 3.89 5.63 4.41 4.19   0.39
    107   3   Niĝerio Hybrid regime 5.17 3.93 3.89 3.75 3.82 4.11   0.01
    108   4   Maŭritanio Hybrid regime 3.50 3.57 5.56 3.13 4.41 4.03   0.11
    Authoritarian regimes
    109   4   Palestino Authoritarian 3.33 0.14 8.33 4.38 3.53 3.94   0.11
    110   4   Kuvajto Authoritarian 3.58 3.93 4.44 4.38 3.24 3.91   0.11
    111   5   Burkino Authoritarian 3.00 2.36 5.00 5.00 3.82 3.84   0.11
    111   3   Libano Authoritarian 3.50 1.14 6.67 3.75 4.12 3.84   0.32
    113   2   Alĝerio Authoritarian 3.08 2.50 4.44 5.00 3.82 3.77  
    114   12   Kataro Authoritarian 1.50 4.29 3.33 5.63 3.53 3.65   0.41
    115   8   Kirgizio Authoritarian 4.33 1.50 4.44 3.13 4.71 3.62   0.59
    116   2   Irako Authoritarian 5.25 0.00 6.11 5.00 1.18 3.51   0.11
    116   6   Mozambiko Authoritarian 2.58 1.43 5.00 5.00 3.53 3.51  
    118     Jordanio Authoritarian 2.67 3.93 3.89 3.75 3.24 3.49   0.13
    119   13   Haitio Authoritarian 3.08 0.00 2.78 6.25 5.29 3.48   0.74
    119   8   Malio Authoritarian 2.42 0.00 5.56 5.63 3.82 3.48   0.45
    121     Gabono Authoritarian 2.17 1.86 4.44 5.00 3.53 3.40   0.14
    122   5   Angolo Authoritarian 1.33 2.86 5.00 5.00 2.65 3.37   0.29
    123     Etiopio Authoritarian 0.42 3.21 6.11 5.00 1.76 3.30   0.08
    124     Rusio Authoritarian 1.75 2.14 4.44 3.75 4.12 3.24   0.07
    125     Niĝero Authoritarian 2.00 1.14 3.89 4.38 4.71 3.22   0.07
    126   6   Komoroj Authoritarian 2.08 2.21 4.44 3.75 3.53 3.20   0.06
    127   3   Ruando Authoritarian 1.42 4.29 2.78 4.38 2.65 3.10  
    128   5   Svazilando Authoritarian 0.92 2.86 2.78 5.63 3.24 3.08  
    128     Kazaĥio Authoritarian 0.50 3.21 5.00 3.75 2.94 3.08   0.06
    130   6   Omano Authoritarian 0.08 3.93 2.78 4.38 3.82 3.00  
    131   6   Vjetnamio Authoritarian 0.00 2.86 3.89 5.63 2.35 2.94  
    132   6   Egiptio Authoritarian 1.33 3.21 3.33 5.00 1.76 2.93  
    133   6   Zimbabvo Authoritarian 0.00 2.50 3.89 5.00 3.24 2.92   0.24
    134   4   Kamboĝo Authoritarian 0.00 3.21 3.89 5.63 1.76 2.90   0.20
    134   11   Unuiĝintaj Arabaj Emirlandoj Authoritarian 0.00 4.29 2.22 5.63 2.35 2.90   0.20
    136   5   Togolando Authoritarian 0.92 1.79 3.33 5.00 2.94 2.80  
    137   8   Respubliko Kongo Authoritarian 0.00 2.50 4.44 3.75 3.24 2.79   0.32
    138   9   Gvineo-Bisaŭo Authoritarian 4.92 0.00 3.33 3.13 2.35 2.75   0.12
    139   5   Ĝibutio Authoritarian 0.00 1.29 4.44 5.63 2.35 2.74   0.03
    140   20   Nikaragvo Authoritarian 0.00 2.50 3.33 4.38 3.24 2.69   0.91
    141   5   Azerbajĝano Authoritarian 0.50 2.50 3.33 4.38 3.24 2.69  
    142   2   Kubo Authoritarian 0.00 3.21 3.33 3.75 2.65 2.59   0.25
    143   1   Kameruno Authoritarian 0.33 2.14 3.89 4.38 2.06 2.56   0.21
    144   6   Barejno Authoritarian 0.42 2.71 3.33 4.38 1.76 2.52   0.03
    145   4   Sudano Authoritarian 0.00 1.43 4.44 5.00 1.47 2.47   0.07
    146   2   Belorusio Authoritarian 0.00 2.00 3.89 4.38 1.76 2.41   0.18
    147   13   Gvineo Authoritarian 1.25 0.43 3.33 3.75 2.65 2.28   0.80
    148   3   Ĉinio Authoritarian 0.00 4.29 2.78 3.13 0.88 2.21   0.06
    149   5   Burundo Authoritarian 0.00 0.00 3.89 5.00 1.76 2.13   0.01
    150   5   Uzbekio Authoritarian 0.08 1.86 2.78 5.00 0.88 2.12  
    151   8   Venezuelo Authoritarian 0.00 1.79 3.89 2.50 2.35 2.11   0.65
    152   4   Sauda Arabio Authoritarian 0.00 3.57 2.22 3.13 1.47 2.08  
    153     Eritreo Authoritarian 0.00 2.14 0.56 6.88 0.59 2.03   0.12
    154   3   Libio Authoritarian 0.00 0.00 3.33 3.75 2.65 1.95  
    154   2   Irano Authoritarian 0.00 2.50 3.89 1.88 1.47 1.95   0.25
    154   3   Jemeno Authoritarian 0.00 0.00 3.89 5.00 0.88 1.95  
    157   2   Taĝikio Authoritarian 0.00 2.21 2.22 4.38 0.88 1.94  
    158   2   Ekvatora Gvineo Authoritarian 0.00 0.43 3.33 4.38 1.47 1.92  
    159   2   Laoso Authoritarian 0.00 2.86 1.67 3.75 0.59 1.77  
    160   3   Ĉado Authoritarian 0.00 0.00 2.22 3.75 2.35 1.67   0.12
    161   1   Turkmenio Authoritarian 0.00 0.79 2.22 5.00 0.29 1.66   0.06
    162   2   Sirio Authoritarian 0.00 0.00 2.78 4.38 0.00 1.43  
    162   3   Centr-Afrika Respubliko Authoritarian 1.25 0.00 1.67 1.88 2.35 1.43   0.11
    164   2   Demokratia Respubliko Kongo Authoritarian 0.75 0.00 2.22 3.13 0.88 1.40   0.27
    165   2   Nord-Koreio Authoritarian 0.00 2.50 1.67 1.25 0.00 1.08  
    166   31   Birmo Authoritarian 0.00 0.00 1.67 3.13 0.29 1.02   2.02
    167   28   Afganio Authoritarian 0.00 0.07 0.00 1.25 0.29 0.32   2.53

    ReferencojRedakti

    1. ↑ Democracy Index 2021 The China challenge (angle), p. 14-18. EIU.com. Alirita 2022-05-01.

    Eksteraj ligilojRedakti

    Elŝutita el "https://eo.wikipedia.org/w/index.php?title=Demokratieca_indekso&oldid=7619728"