11-a de majo

majo 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31

La 11-a de majo estas la 131-a tago de la jaro (la 132-a en superjaroj) laŭ la Gregoria kalendaro. 234 tagoj restas.

Je la 11-a de majo okazis, interalie:

Enhavo

EventojRedakti

330: Konstantinopolo iĝis ĉefurbo de la Nova Romo (ĝis tiam estis konita kiel Bizanco)
1189: Germana imperiestro Frederiko la 1-a militiris de Ratisbono al la 3-a krucmilito
1258: Reĝo de Francio Ludoviko la 9-a kaj reĝo de Aragono Jakobo la 1-a subskribis traktaton de Corbeil (en Ĉampanjo-Ardenoj)
1310: En Francio 54 templanoj estis ŝtiparumitaj pro herezo
1573: Henriko la 3-a de franca dinastio Valezianoj iĝis, laŭ libera elekto, la unua reĝo de Pollando - post kelkaj semajnoj fuĝis al Francio
1647: Al nuna Novjorko alvenis Peter Stuyvesant, nomumita direktoro de Nova Nederlando
1655: Admiralo William Penn aneksis Jamajkon; la insulo transiris de Hispanio al Britio
1745: Venko de franca armeo super la aŭstra-angla-nederlanda en batalo de Fontenoy (apud Tournai)
1818 : Kronado de Karolo la 14-a Johano kiel sveda reĝo - ekrego de la dinastio Bernadotte
1824: Bita armeo atakis Rangonon
1850: Itala astronomo Annibale de Gasparis malkovris asteroidon 11 Partenopo
1858: Minesoto fariĝis la 32-a ŝtato de Usono.
1860: Giuseppe Garibaldi kun mil volontuloj albordiĝis al Sicilio por apogi ribelon kontraŭ burbonoj
1867: Luksemburgo plene sendependiĝis (de Nederlando)
1883: Franca astronomo Alphonse Louis Nicolas Borrelly malkovris asteroidon Asteropo
1891: Dum vizito en Japanio venonta caro de Rusio Nikolao la 2-a estis atakita kaj grave vundita per sabro en kapo fare de policano
1904: Usona astronomo George Henry Peters malkovris asteroidon 536 Merapi
1910: Montano: Glaĉera Nacia Parko de Usono iĝis nacia parko
Unua mondmilito:
- 1918: Formiĝis Nord-Kaŭkaza Montara Respubliko; kapitulaco pro manko de municio de la Dua Brigado de Polaj Legioj en la batalo de Kaniv - germanaj perdoj ĉ. 1500 mortigitoj kaj vunditoj, la polaj malpli ol 1000. Germanaj okupantoj postulantaj senarmigon malrespektis kondiĉojn de la kapitulaco: 3000 militkaptitajn soldatojn kaj 250 oficirojn prirabis kaj malliberigis, 3000 mil kun generalo Józef Haller sukcesis fuĝi.
1927: En Kalifornio fondiĝis la Akademio de la Kinaj Artoj kaj Sciencoj, atribuanta Oskar-premiojn por la plej bonaj ne-anglalingvaj filmoj
1931: Premiero de la germana sonfilmo M (Murdisto)
1939: Batalo de Halhin Gol komenciĝis
Dua mondmilito en Pollando kaj la mondo:
- 1940: Germanoj faris en Varsovio stratkaptadon de homoj; en Ĝenerala Gubernio aperis eldonata de germanoj semajnrevuo por poloj "7 Dni" (7 Tagoj); litova kampa juĝejo kondamnis al mortpuno polan loĝanton de Vilno pro distribuo de 25 ekzempleroj de konspira gazeto "Narodowiec" (Naciulo) kaj posedo de laŭvicaj 5
- Estinta itala konsulo en Varsovio informis papon Pio la 12-a pri germanaj reprezalioj de poloj; ministro pri internaj aferoj de Nazia Germanio malpermesis helpi al militkaptitoj kaj ligi kun ili kontaktojn; Nov-Jorko: "Nowy Świat" citis vortojn de Erika Mann: Pollando eble ne spertus tiom grandajn perdojn kaj maljustaĵojn, se konsentus plenumi postulojn de Hitler, sed tiam falus en malfamo, kaj tiel transiros al historio kiel la nacio, kiu havante neniun ŝancon kontraŭstari al 10-oble pli forta agresanto - rezistis. Kiel tia neniam pereos kaj Inaŭguron de Monda Ekspozicio (malfermitan la 7-an de majo) vizitis 190 450 personoj. Mankis pavilonoj de du ŝtatoj-agresantoj: Germanio kaj Sovetunio. Enirantajn al la pola pavilono en 1939 salutis monumento al Józef Piłsudski, nun - la busto de Ignacy Jan Paderewski.
- 1941: Germana polico pafekzekutis en Wiskitno (nun en Lodzo) 14 personojn, revenĝe pro mortigo de germana ĝendarmo
- Kroataj ustaŝoj forkondukis 373 serbajn loĝantojn de Glina kaj masakris ilin en apuda vilaĝo; Londono: nokte de la 10-a/11-a de majo dum germana aeratako armea generalo Kazimierz Sosnkowski estis serioze vundita; Glasgow: unua skota radiodisaŭdigaĵo pri Pollando
- 1942: Ĉirkaŭ 120 polaj judoj estis mortpafitaj de tri germanoj en geto en Józefów kaj en apuda ŝtonmino; aganta subtere juda maldekstrula kontraŭcionisma partio Bund sendis leteron al pola ekzila registaro en Londono petante mobilizon de Aliancanoj kontraŭ holokaŭsto de judoj; nombro de malliberuloj en la kastelo de Lublin estis 2678; regopovoj de ĜG agnoskis ke el inter 27 mil polaj laboristoj engaĝitaj en armea industrio en Nazia Germanio nur 42 foriris libervole; registaro de ĜG rekomendis forigon de la tekstoj de preĝoj kaj religiaj kantoj aludantaj pri "ne ekzistanta jam pola ŝtato"; estro de Varto-Lando diris pri la pola loĝantaro: Subuloj de Nazia Germanio ricevos nur nutraĵon, veston kaj modestan loĝejon por ebla utiligo kaj daŭrigo de ilia laborforto
- 1943: Germanoj detruis en Varsovia geto 47 bunkrojn kaj arestis 931 judojn, el kiuj tuj mortigis 53; germana sekureca polico pafekzekutis en distrikto Włoszczowski 92 polojn kaj ĝendarmoj murdis en distrikto Zawierciański 11 partizanojn kaj vivbruligis 2 virinojn; germanoj murdis kapitanon Mikołaj Arciszewki, organizanton de unu el spionagentejoj en ĜG; en Lublinio Odilo Globocnik ordonis kampanjon serĉi "germanan sangon"; membroj de Popola Gvardio elvojigis germanan armean trajnon inter Skierniewice kaj Żyrardów
- Ministroj en pola registaro en ekzilo avertis letere generalon Władysław Sikorski antaŭ foriro al Proksima Oriento; Aleutaj Insuloj: Usona Terarmeo albordiĝis al okupata de japanoj insulo Attu
- 1944: La kvara kaj fina atako dum la batalo de Monte Cassino komenciĝis, kiun finfine konkeris polaj soldatoj komandataj de generalo Władysław Anders; germana polico pafmortigis: en Varsovio pli ol 100 polojn kaj judojn, en Kielce 40 kaj en ties distrikto 9, revenĝe pro mortigo de germana soldato, kaj en Żelazna 5; al koncentrejo Ravensbrück alvenis transporto de 57 polinojn de Varsovio; en Varto-Lando funkciis 311 gildoj
- Sovetunio ekdecidis pri deportado de Krime-tataroj al Uzbekujo
- 1945: Polaj Aviadilaj Linioj rekomencis flugadon eksterlanden; Ruĝa Armeo festante venkon super la Nazia Germanio en la tagoj 8-11 de majo detruis Malnovan Urbon en Legnica, liberigitan jam februare 1945
- Rekognoska taĉmento de la pola Unua Kirasita Korpuso atingis Čakovice apud Prago kaj tie finis sian batalagadon - tio estis la lasta militista operaco de poloj en la dua mondmilito
1949: Siamo renomiĝis Tajlando.
1949: Israelo aniĝis al la Unuiĝintaj Nacioj
1958: Malkovro en la Reĝa Parko Łazienki de la Monumento al Frederiko Ŝopen en Varsovio - rekonstruita post la dua mondmilito
1960: Germana-nazia militkrimulo Adolf Eichmann estis forkaptita de Mosado en Argentino kaj forveturigita al Israelo
1974: En tertremo en ĉinaj provincoj Junano kaj Siĉuano 1423 personoj pereis kaj ĉ. 1600 vundiĝis
1980: Pola stangoaltsaltisto Władysław Kozakiewicz en Milano akiris mondrekordon en stanga altsalto (5,72 m)
1982: En Poznań funkciuloj de milico arestis kaj batis mezlernejanon Piotr Majchrzak - unu el la plej junaj viktimoj de la milita stato en Pollando kiel Emil Barchański
1987: Francio: antaŭ juĝejo en Liono komenciĝis proceso de germana nazia militkrimulo Klaus Barbie
1993: Papo Johano Paŭlo la 2-a malfermis beatigan proceson de papo Paŭlo la 6-a
1997: Garri Kasparov malgajnis matĉon kun ŝak-komputilo Deep Blue
2000: Loĝantaro de Barato atingis miliardon
2007: Montenegro iĝis la 47-a membro de Konsilio de Eŭropo
2008: Parlamentan baloton en Serbio gajnis Demokratia Partio de Boris Tadić
2009: Suspektita pri militkrimoj 89-jara ukraino Ivan Demjanjuk estis haltigita en sia domo en Klevlando kaj tuj deportita al Germanio
2010: David Cameron iĝis ĉefministro de Unuiĝinta Reĝlando
2011: En tertremo en hispana urbo Lorko 9 personoj pereis kaj 293 vundiĝis
2013: 52 personoj pereis kaj 140 vundiĝis rezulte de eksplodo de du aŭtomobiloj-kaptiloj en la turka urbo Reyhanlı, proksime al la siria landlimo
2014: Referendumoj pri sendependeco en Luganska provinco kaj Donecka provinco okazis (neagnoskitaj de la ukrainaj regopovoj)
2015: En Unuiĝinta Reĝlando ekfinkciis la dua kabineto de David Cameron