22-a de oktobro

oktobro 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31

La 22-a de oktobro estas la 295-a tago de la jaro (la 296-a en superjaroj) laŭ la Gregoria kalendaro. 70 tagoj restas.

Je la 22-a de oktobro okazis, interalie:

Enhavo

EventojRedakti

794: Heiankyo (nuna Kioto) iĝis ĉefurbo de Japanio
1303: Benedikto la 11-a iĝis papo
1383: Senida morto de la reĝo de Portugalio Fernando la 1-a komencis dujaran periodon de anarkio
1575: Meksiko: urbo Aguascalientes fondiĝis
1607: Gustavo la 2-a Adolfo kroniĝis en Upsalo kiel reĝo de Svedio
1633: Pollando: kadre de la 3-a pola-turka milito armeo de krona hetmano Stanisław Koniecpolski haltigis sturmon de turkoj al Kamieniec Podolski
1702: Granda Nordia Milito: moskva armeo konkeris svedan fortreson, renomitan poste de Petro la Granda kiel Ŝlisselburg
1707: 4 ŝipoj de la brita reĝa mararmeo frakasis nebule kontraŭ rokoj de la insuloj Scilly - ĉ. 1600 maristoj pereis
1721: Petro la Granda fariĝis imperiestro kaj nomis la ŝtaton de caroj Rusia Imperio
1746: Nov-Ĵerzejo: Universitato Princeton fondiĝis (kiel College of New Jersey)
1797: En pariza Parko Monceau aerbalonisto André-Jacques Garnerin elsaltis de balono kun paraŝuto - la unua dokumentita salto
1836: Sam Houston iĝis la unua prezidento de Respubliko Teksaso
1883: Novjorko: malfermo de Metropola Operejo
1904: Rusa-japana milito: navigantaj en la regionon de konflikto rusaj ŝipoj erare pripafis fiŝistajn kutrojn de Britio sur la Norda Maro, supozante ilin atakantaj japanaj torpedoboatoj
1909: Sur Klara Monto nokte de la 22-a/23-a de oktobro de la bildo de Virgulino de Ĉenstoĥovo oni ŝtelis du orajn kronojn donacitajn de la papo Klemento la 11-a
Unua mondmilito:
- 1914: Fondita aŭguste laŭ iniciato de Józef Piłsudski, ĝis nun sennoma konspira sendependeca organizaĵo, ricevis la nomon Pola Militara Organizaĵo
- 1916: Batalo de Laski (apud Pionki) kaj Anielin (proksime al Kozienice) komenciĝis
1918: Inaŭguro de Ukraina Ŝtata Universitato en Kamjanec-Podilskij
1923: Hamburgo: eksplodo de laborista ribelo sub la gvido de Komunista Partio de Germanio
1938: Usona fizikisto Chester Carlson unuafoje faris fotokopion
Dua mondmilito en Pollando kaj la mondo:
- 1939: Soveta invado en Pollandon: sur okupaciitaj teritorioj de orienta Pollando Sovetunio aranĝis falsigitajn balotojn en Okcidentaj Belorusio kaj Ukrainio, sub teroro kaj kontrolo de NKVD - konsekvenco estis enkorpigo de pli frue aneksitaj orientaj vojevodioj al Sovetunio
- Germana kvazaŭarmea batalgrupo Selbstschutz pafmortigis 20 loĝantojn de Sępólno Krajeńskie; germanaj regopovoj kontribuciigis judojn de Sierpc je 50 mil zlotoj; en Lublin aperis por poloj germana gazeto "Głos Lubelski" (Lublina Voĉo) kaj en Chełm germana semajnrevuo "Wiadomości Chełmskie" (Sciigoj de Chełm); nokte de la 21-a/22-a aperis sur konstruaĵoj de Grudziądz afiŝoj en la pola lingvo kun kontraŭgermana enhavo; kaj nokte de la 22-a/23-a germana funkciulo de Inowrocław Otton Hirschfeld ordonis pafmortigi en malliberejo 56 loĝantojn de la urbo - pro "antaŭfrua, memvola kaj eksterleĝa" faro de mortpuno flanke de "neĝusta oficisto" verdikte de la germana Speciala Juĝejo en Poznań Hirschweld estis la 23-an de julio kondamnita al 15 jaroj de peza mallibero
- "Informa Bulteno por Polaj Rifuĝintoj en Rumanio" aperis
- 1940: En Ĝenerala Gubernio aperis la unua germana telefonlibro laŭ donitaĵoj de la 15-a de aŭgusto 1940; germanaj regopovoj setligis en Varto-Lando 150 germanajn komercistojn, kiuj transprenis magazenojn konfiskitaj al poloj kaj judoj
- En Munkeno Hans Frank ricevis de Rudolf Hess specialan standardon por nova teritoria unuo de Nacisocialisma Germana Laborista Partio ampleksanta la tutan teritorion; Budapeŝto: "Wieści Polskie" informis, ke semajnrevuo "Nasze Życie" (Nia Vivo) aperanta en Rigo (Latvio) estis suspendita
- 1941: Estro de Distrikto Węgrowski sciigis pri fosendo de 50 kamparanoj al koncentrejo Treblinka pro nesufiĉa kvanto da kontingentoj pri agrikulturaj kaj bredaj produktoj
- 1942: Germanoj likvidis judan geton en Zawichost kaj ties loĝantoj estis forveturigitaj al germana pereigejo en Bełżec (proksime al Tomaszów Lubelski); SS-anoj pafmortigis en Brzostowiec (Podlaĥio) viron kun kvaropo da infanoj en la aĝo de 6 ĝis 16 jaroj; germanoj plenumis 24 verdiktojn pri mortpuno de provizora polica juĝejo en Katowice; germana polico parte bruligis vilaĝon Czesławice (distrikto Puławski)
- 1943: Delegito de pola registaro en ekzilo protestis kontraŭ amasaj ekzekutoj kaj homkaptado surstrate; germana polico pafmortigis 99 personojn en 6 lokoj; en Katowice germanoj senkapigis 14 personojn; en Ostrów Mazowiecka aperis anonco pri pafmortigo de viro pro mortigo de bovino sen permeso
- 1944: Ruĝa Armeo masakris vilaĝanojn en Nemmersdorf en Orienta Prusio; germanoj pafmortigis en Raczki 7 loĝantojn de Suwałki
- Dua Pola Korpuso konkeris Monte Grosso en Italio
1945: La unua el tri atakoj de Ukraina Ribela Armeo al polaj vilaĝoj Kuźmina kaj Bircza (en distrikto Przemyski)
1946: Soveta NKVD arestis transprenitajn pli frue kaj engaĝitajn en Instituto Rabe en Nordhausen germanajn spertulojn pri raketa programo V-2, kiujn kun familioj oni poste veturigis al Sovetunio
1946: En Zabrze estis arestita de polaj komunistaj regopovoj kolonelo Franciszek Niepokólczycki, de 1945 prezidanto de la Asocio Libero kaj Sendependo - dum la milito oficiro de la Asocio de Armita Batalado
1947: Unua Kaŝmira Milito inter Barato kaj Pakistano eksplodis
1953: Laoso proklamis sendependecon (de Francio)
1957: François Duvalier iĝis prezidento de Haitio
1962: Kariba krizo: prezidento de Usono John F. Kennedy enkondukis maran blokadon de Kubo
1964: Kanada parlamenta komitato elektis projekton de Flago de Kanado
1971: Nederlando: Socialista Partio fondiĝis
1975: Armena terorisma organizaĵo ASALA faris sian unuan sukcesan atencon mortigante en Vieno ambasadoron de Turkio
1978: Vatikanurbo: inaŭguro de la pontifikado de pola papo Johano Paŭlo la 2-a
1986: Pollando: Mariapreĝejo iĝis la dua katedralo en episkopujo de Gdańsk
1989: Libana interna milito finiĝis per interkonsento en Taif (Sauda Arabio)
1993: Partio de Komunistoj de la Respubliko Moldavio fondiĝis
1999: Premiero de pola filmo Pan Tadeusz, reĝisorita de Andrzej Wajda
2000: Ebur-Bordo: Laurent Gbagbo gajnis prezidentan balotadon
2000: Tunizio rompis diplomatiajn rilatojn kun Israelo en protesto kontraŭ perforto rilate al palestinanoj
2001: Armeo de Niĝerio masakris ĉ. 200 civilulojn en Ŝtato Benué, revenĝe pro pli frua forkapto kaj murdo de 19 soldatoj
2002: Ministraro dua de Gerhard Schröder ekoficis en Germanio
2005: Uragano Wilma atakis orientan bordon de Meksiko
2006: Civitanoj de Panamo en referendumo voĉdonis por plikonstruo de Panama kanalo
2009: Mikrosofto aperigis operaciumon Windows 7
2009: Rusa asocio Memorial ricevis Saĥarov-Premion
2011: Politika partio Pozitiva Slovenio fondiĝis
2014: Pollando: en Słubice oni malkovris la unuan en la mondo Monumenton de Vikipedio