16-a de septembro

septembro
lu	ma	me	ĵa	ve	sa	di
				1	2	3
4	5	6	7	8	9	10
11	12	13	14	15	16	17
18	19	20	21	22	23	24
25	26	27	28	29	30
aranĝo de 2023 tagoj

La 16-a de septembro estas la 259-a tago de la jaro (la 260-a en superjaroj) laŭ la Gregoria kalendaro. 106 tagoj restas.

Je la 16-a de septembro okazis, interalie:

Eventoj

• 1400: Owain Glyndŵr iĝis lasta princo de Kimrujo - heredanto de la reĝlando Powys, kimra nacia heroo
• 1410: Reĝo de Aragono kaj Sicilio Fernando la 1-a rekonkeris de araboj la urbon Antequera
• 1497: Pollando: Darłowo estis inundita de cunamo, pro eksplodo de metano liberigita de marfundo
• 1620: El Plymouth (Anglujo) foriris sur la Mayflower la t.n. „Pilgrimpatroj“ transigante Atlantikon al la „Nova Mondo“ en Ameriko
• 1644: Pollando: incendio detruis pli grandan parton de Kostrzyn
• 1651: En Bila Cerkva eksplodis ribelo de kozakoj, malkontentaj pri kondiĉoj de armistico kun Pollando
• 1658: Respubliko de Ambaŭ Nacioj: Unio de Hadjaĉe inter Krono de la Regno de Pollando, Grandprinclando Litovio kaj zaporogoj el la nuna meza Ukrainio (ne realigita malgraŭ ratifiko flanke de la Pola Sejmo, almenaŭ je 20 jaroj malfruigita)
• 1668: Reĝo de Pollando Johano la 2-a Kazimiro abdikis kaj forveturis al Francio
• 1701: James Francis Edward Stuart, kromnomita la "Malnova Pretendanto", fariĝis jakobita pretendanto al la angla kaj skota tronoj
• 1726: En la ĉeĥa parto de Gigantmontaro oni mortigis lastan brunan urson
• 1744: Armeo de Reĝlando Prusio konkeris Pragon, kadre de la dua silezia milito
• 1779: Usona Milito de Sendependeco: batalo de Savannah komenciĝis
• 1795: Unuiĝinta Reĝlando konkeris Kaburbon - nederlanda Kabkolonio en Suda Afriko kapitulacis antaŭ la brita armeo sub la slogano de lukto kontraŭ revolucia Francio (Nederlando estis okupita de Napoleono Bonaparte)
• 1807: Financa juĝa institucio Revizora Kortumo estis kreita de Napoleono Bonaparte
• 1810: Meksika Milito de Sendependeco komencita: Meksiko proklamis sendependecon de Hispanio - pastro Miguel Hidalgo y Costilla alvokis batali kontraŭ la hispanoj por sendependeco (Grito de Dolores)
• 1824: Karlo la 10-a iĝis reĝo de Francio
• 1835 Granda Luna Mistifiko: ĵurnalo "New York Sun" konfesis, ke ĝiaj rakontoj pri malkovro de vivo sur la luno laŭ John Herschel estis fabrikitaj
• 1848: Usona astronomo William Cranch Bond kun sia filo George malkovris Hiperionon, unu el satelitoj de Saturno - du tagojn poste malkovris ĝin sendepende brito William Lassell
• 1854: Himno de Meksiko unuafoje publike plenumita
• 1868: Usona astronomo James Craig Watson malkovris asteroidon Artemiso
• 1877: Dum dispartigoj de Pollando en Gietrzwałd (distrikto Olsztyn) okazis la lasta pollingva revelacio de Dipatrino
• 1882: Granda inundo en Verono
• 1904: En Italio komenciĝis unua ĝenerala striko, kiu daŭros ĝis la 21-a de septembro
• 1908: Usona aŭtomobila fabrikfirmao General Motors fondiĝis en Flint
• 1915: Rusia ekspedicio kiel la unua en la historio trapasis la nordan maran vojon de oriento al okcidento
• Unua Mondmilito
  • 1914: 2 500 ukrainaj siĉ-pafistoj de Volontula Legio en la Aŭstria-hungara armeo ĵuris fidelecon al la lukto por liberigo de Ukrainio
  • 1915: Haitio sub milita premo iĝis usona protektorato - eniro de marista infanterio
  • 1918: Sovetia parlamento fondis Ordenon de Ruĝa Standardo; hetmano Pavlo Skoropadskij aprobis leĝon pri proklamo de ukrainaj ŝtataj universitatoj kiel eksaj rusaj lernejoj en Ukrainio
• 1919: En Vladivostoko kreiĝis Pola Sav-Komitato de Infanoj en Fora Oriento, fondita de siberiaj ekziligitoj
• Soveta-Pola Milito:
  • 1920: Batalo apud Dytiatyn en vojevodio Stanisławów - konata kiel polaj Termopiloj - kun pluroble pli grandaj fortoj de la divizio de "Ruĝaj Kozakoj" kaj bolŝevika brigado de infanterio - polaj defendantoj mortfalis, parto estis murdita, sed ilia tasko sekurigi la kontraŭrusan fronton estis plenumita
• 1920: Lasta registriĝo de itala operkantisto Enrico Caruso estis farita ĉe Victor Records
• 1921: Prezidento de Ĉeĥoslovakio Masaryk oficiale unuafoje vizitis Brnon - bonvenigita de Leoš Janáček ĉe la stacidomo Brno.
• 1922: Dua Pola Respubliko: malfermo de fervojlinio Reda-Hel
• 1930: Laŭ ordono de pola ĉefministro marŝalo Józef Piłsudski komenciĝis venĝa agado en Orienta Malgrandpolujo, kaŭzita de sabotado kaj terorisma agado de Ukraina Militista Organizaĵo, daŭranta ĝis vintro en 450 ukrainaj vilaĝoj kaj 16 distriktoj
• 1931: Soveta artisto Sergej Obrazcov fondis en Moskvo la Pupteatron Obrazcov
• 1931: En koncentrejo Suluk (proksime al Bengazi) oni ekzekutis komandanton de kontraŭitala ribelo Omar Muĥtar, nacian heroon de Libio
• 1938: Ĉeĥoslovaka registaro malfondis Sudetgermanan partion - Konrad Henlein kaj liaj adeptoj fuĝis al Tria Regno
• 1939: Fino de la Batalo de Halhin Gol — soveta kaj mongola armeoj venkis la japanan
• Dua Mondmilito
  • 1939: 16-a tago de la germana-pola milito (pli da eventoj): rezulte de bombado ĉesis disaŭdigi Pola Radio en Vilno kaj Baranowicze; germana armeo eniris Kutnon, Łowicz kaj Zamość; germanaj aviadiloj malsuprenĵetis super Varsovio flugfoliojn postulantajn submetiĝon dum 12 horoj — generalo Juliusz Rómmel rifuzis kapitulacon, pro kio tuj komenciĝis ŝtorma artileria bombardo ligita kun bombaj aeratakoj (sekvan tagon falis 5 000 pafaĵoj; Militkrimoj: germana polico pafmortigis en Łuków 20 judojn, kaj en Przemyśl arestis ĉirkaŭ 100 inter juda intelektularo, pafmortigitaj de la funkciuloj de Einsatzgruppen — en la tagoj 16-a ĝis 19-a de septembro en la masakroj pereis 500-600 judoj; batalo de Jaworów (Lviva provinco) finiĝis - generalo Kazimierz Sosnkowski, komandanto de divizioj de la Armeo "Małopolska" venkis elitan motorigitan SS-Divizion "Germania"; sensukcesa germana sturmo al fortikaĵo en Bresto apud Okcidenta Bugo — pro manko de municio nokte poloj retiriĝis; Stabo de Supera Komandanto translokiĝis al Kolomeo; pola Bomba Brigado faris lastajn atakojn al celoj apud Hrubieszów kaj Włodawa; Batalo de Atlantiko: unua en la milito atako de germana submarŝipo U-31 al ŝipa karavano de Aliancanoj, naviganta de Liverpool ĝis Nordameriko (sinkis ŝipo el la konvojo OB-4-1)
  • 1940: Germana okupado de Pollando: en Vilno novan akademian jaron komencis teologia lernejo; Italio invadis Egiption - kontraŭ Unuiĝinta Reĝlando, Komunumo de Nacioj kaj Libera Francio; reĝimo de Vichy: estinta ĉefministro Léon Blum arestita; Usono enkondukis parte devigan militservon
  • 1941: Hermann Göring ordonis de Orienta Galicio senprokrastan liveron de viando por germanaj armitaj fortoj en Sovetunio; sub premo de Britio kaj Sovetunio ŝaho de Persio Reza Ŝaho Pahlavi abdikis favore al sia filo Mohamed Reza Pahlavi
  • 1942: Operaco Reinhardt: germanaj ĝendarmoj pafmortigis en Borowa ĉirkaŭ 40 judojn kaj polico murdis apud Żyrardów 14 personojn pro membreco en la Pola Enlanda Armeo; en Poznań germanoj ekzekutis 7 polojn — en tri aliaj lokoj pafmortigis 28 personojn (inkluzive de 3 infanoj), i.a. pro kunlaboro kun partizanoj kaj mortigo de germano; Orienta Fronto: en Stalingrado germanoj sturmis ĝis centro de la urbo atinginte stacidomon
  • 1943: Germana polico pafmortigis 6 personojn apud Ryki; Intelektul-kampanjo: Gestapo arestis en Vilno nokte de la 15-a ĝis la 16-a de septembro ĉirkaŭ 150 virojn, en plimulto reprezentantojn de loka intelektularo; trupoj de Okcidenta Fronto liberigis Jarcevon, de la Centra transiris Desna okupante du urbetojn, kaj de la Voroneĵa - unu; Balkana Fronto: britaj kaj grekaj trupoj grundiĝis sur Samoso; Pacifiko: sur Nov-Gvineo aŭstraliaj unuoj okupis Lae
  • 1944: Ribelo de Varsovio (pli da eventoj): germana bombado de Mezurbo - pereis 100 germanaj militkaptitoj en kinejo "Holywood"; sovetaj aviadiloj malsuprenĵetas helpon super tri kvartaloj; pereis kapitano Eugeniusz Romański, trifoje distingita per Batal-Kruco kaj postmorte per Virtuti Militari; ĉ. 300 soldatoj transiris Vistulon por helpi al la ribelantoj; Okcidenta Fronto: germana ĉefgeneralo Botho Henning Elster formale kapitulacis kun 18 850 soldatoj kaj 754 oficiroj antaŭ la usona generalo Robert C. Macon de la 83-a infanteria divizio; en Loreno usona 4-a Kirasita Divizio okupis Lunéville; Balkana Fronto: brita 9-a unuo grundiĝis sur insulo Kitero (inter Peloponezo kaj Kreto)
  • 1945: Lastaj japanaj militistaj unuoj kapitulacis en Honkongo
• 1946: Flugkompanio Alitalia fondiĝis
• 1950: Rumana pianisto Dinu Lipatti devis antaŭtempe fini sian lastan festivalan koncerton en Besançon (Francio) pro malsano, kaj adiaŭis sian publikon per la pianaranĝo "Jesus bleibet meine Freude" de Johann Sebastian Bach - du monatojn kaj duonon poste, en la aĝo de 33 jaroj, mortis
• 1950: En Vjetnamujo trupoj de Viet Minh atakis francajn militbazojn en Dong Khe kaj Lao Kay
• 1957: Senkomunismigo: komenco de la proceso kontraŭ funkciuloj de pola Sekureca Servo: Roman Romkowski, Józef Różański kaj Anatol Fejgin
• 1959: Charles de Gaulle proponis rajton de memdetermino al la "popolo de Alĝerio"
• 1962: Kariba krizo: usona spiona aviadilo fotis en Kubo sovetajn raketojn de meza pafdistanco
• 1963: Ekesto de federacia Malajzio
• 1963: Sendependiĝinte de Francio Ahmed Ben Bella estis elektita unua Prezidanto de Alĝerio
• 1966: Nova konstruaĵo de Metropola Operejo malfermita kune kun la tragedio de Ŝekspiro Antonio kaj Kleopatro
• 1975: Papuo-Nov-Gvineo fariĝis sendependa de Aŭstralio
• 1975: Mozambiko, Kaboverdo kaj Sao-Tomeo kaj Principeo aniĝis al UN
• 1977: Hungario kaj Ĉeĥoslovakio subskribis en Budapeŝto interkonsenton pri konstruo sur Danubo de diskuta akvobaraĵo Gabčíkovo-Nagymaros
• 1978: En tertremo en irana urbo Tabas pereis ĉirkaŭ 25 mil personojn
• 1980: Sankta Vincento kaj Grenadinoj aniĝis al Unuiĝintaj Nacioj
• 1980: "Solidareco"
  • Interkonsenta Komitato de Kreaj kaj Sciencaj Asocioj fondiĝis, sub la gvido de Klemens Szaniawski okazigis en 1981 Sendependan Kongreson de Pola Kulturo
  • Registaro kaj episkoparo interkonsentis pri postulataj dimanĉaj perradiaj diservoj
• 1982: Masakro de Sabra kaj Ŝatila komenciĝis - libana-maronita "kristana milico" amasmurdis 800 maljunulojn, virinojn kaj infanojn en la palestinaj rifuĝejoj en Bejruto; la ĉefan rolon ekludis Ariel Ŝaron
• 1983: Arnold Schwarzenegger akiris civitanecon de Usono
• 1985: En Kenjo oni trovis skeleton de Homo erectus
• 1987: Naturprotekto: subskribo de Montreala Protokolo pri protekto de la ozona tavolo fare de 24 landoj - aktuale subskribita de 197 landoj
• 1988: Senkomunismigo: Tutlanda Biblioteko Széchényi ĉesigis malpermeson de pli ol 5000 libroj, kiuj antaŭe estis deklaritaj kiel malamika literaturo kaj fermitaj al la ĝenerala publiko en Hungario
• 1992: Rezulte de spekulacia atako brita pundo estis devalutita kaj devigita forlasi Eŭropan Valutoŝanĝan Mekanismon II
• 1993: Lasta taĉmento de Ruĝa Armeo forlasis Pollandon
• 1996: Rumanio kaj Hungario subskribis en Timișoara traktaton pri kunlaboro kaj bona najbareco
• 1996: Kosmopramo Atlantis startis kun misio STS-79, kies celo estis kosmostacio Mir
• 1999: Rostova provinco: 19 personoj pereis en la bomba atenco kontraŭ loĝbloko en la urbo Volgodonsk — la aŭtoritatoj akuzis pri tio ĉeĉenajn islamistojn
• 2000: Malaperigo: en Kievo (Ukrainio) oni forkaptis sendependan ĵurnaliston Georgij Gongadze, poste murditan de altrangaj ukrainaj milicistoj
• 2003: 67 enprizonigitoj pereis dum incendio de la plej granda malliberejo en la ĉefurbo de Sauda Arabio - Riado
• 2005: Pola Vikipedio transpaŝis sojlon de 100 000 artikoloj - laŭ la fondinto de Vikipedio Jimmy Wales unu el la plej bonaj, la Anglalingva Vikipedio tiutempe havis pli ol 700 000 artikoloj
• 2007: En Bagdado gardistoj de usona firmao Blackwater USA pafmortigis 17 irakajn civilulojn
• 2009: Hatojama Jukio iĝis ĉefministro de Japanio
• 2010: Papo Benedikto la 16-a komencis apostolan pilgrimadon al Britio
• 2013: Sur teritorio de estinta ŝipfarejo kaj armilfabriko Washington Navy Yard en Vaŝingtono bandito Aaron Alexis pafmortigis 12 personojn kaj poste mem pereis dum pripafado kun polico
• 2014: En bomba atenco de sinmortiganto kontraŭ militista karavano en Kabulo 2 usonaj soldatoj kaj 1 pola pereis, 18 vundiĝis
• 2015: Ĉilio: 16 personoj pereis kaj 34 vundiĝis en tertremo en urbo Illapel (regiono Kokimbio)
• 2018: Kenjano Eliud Kipchoge venkis en la 45-a Berlina maratono kun la nova mondrekordo de maratono - 2:01:39
• 2019: Filio de la pola Instituto de Solidareco kaj Kuraĝo en Berlino inaŭguris ekspozicion pri la volontulo al Aŭŝvico - Witold Pilecki
• Invado de Rusio en Ukrainion
  • 2022: 205-a tago de rusa agreso: Nokte ukrainaj aŭtoritatoj informis pri malkovro de amasa tombo kun 440 korpoj en liberigita de rusa okupado Izjum, kie oni trovis 6 torturejojn, kaj en parte liberigita Ĥersona provinco - 4; en Lugansko pereis en eksplodo en sia sidejo ĝenerala akuzisto kun anstataŭantino de uzurpa Donecka Popola Respubliko; en Berdjansko apud garaĝo pereis vicreprezentanto de arme-civila kunlaborisma administracio kune kun sia edzino, estrino de balotkomisiono; en liberigita Kupjansk estis malkovrita "malliberejo", en kiu rusoj entenis 400 personojn (destinita por 140), en Balaklijo malkovrita torturejo; Ukraina Aer-Armeo: la malamiko lokis apud Ukrainio ĉ. 800 aviadilojn, kiuj restas sur 40 aerodromoj en Belorusio, Rusio kaj Krimeo; el Luganska provinco sur kamionoj oni forveturigas rusiajn soldatojn; en la Tago de Mortfalintaj Ĵurnalistoj oni informis, ke de la plenskala invado Rusio reprenis vivon al 39 ĵurnalistoj
  • Mondreago: Belga registaro decidis elspezi 12 mln da eŭroj por sendi al Ukrainio i.a. pezajn mitralojn kun municio; oni savis 7 torturatajn studentojn el Srilanko, de marto entenatajn de rusaj okupantoj en Ĥarkiva provinco; rusia satiristo, private edzo de Alla Pugaĉova, estis agnoskita ekterlanda agento fare de la rusa justec-ministerio; Josep Borrell: EU estas profunde ŝokita pro amasaj tomboj malkovritaj de la registaro de Ukrainio — prezidanto de Ukrainio publikigis terurajn fotojn el Izjum (komencita elterigo montras 20 ukrainajn soldatojn kun manoj kunligitaj surdorse; en vilaĝo de Ĥersona provinco estis pafmortigita viro, lia korpo pendumita antaŭ domo kun malpermeso de funebra entombigo — enterigita en korto; inter amastomboj trovita tombo de 6-jara knabino); Ukrinform: ĉina registaro transdonas la trian fojon al Ukrainio humanitaran helpon; Dmitro Kuleba kritikis registaron de Germanio, ke plu ne liveras tankojn kaj batalveturilojn por infanterio; Rusio enskribis 41 civitanojn de Aŭstralio en "nigran liston", i.a. ĵurnalistojn; en suda Rusio konvojo de 400 malliberuloj veturis al armea instruado;
  • 2023: 570-a tago de rusa agreso: Pasinttage nombro de likviditaj rusiaj soldatoj kreskis ĝis 350 viktimoj; en Ĥarkivo, 5-foje pripafita de rusaj raketoj Iskander, 5 personoj estis vunditaj; korpo de perdiĝinta ekde monato brita soldato, helpanta evakuadon de civiluloj, estis trovita; en okupata Heniĉesk kunlaboranta kun ukrainaj partizanoj rusia soldato eksplodigis du kamionojn kun soldatoj de la agresanto; rusoj elpafis kontraŭtankan raketon al civila aŭto, 2 personoj pereis, unu estis vundita
  • Mondreago: Pollando kun Finnlando kaj Baltaj ŝtatoj de la sekva tago ne permesos enveturon de aŭtoj kun rusiaj registraĵoj (pli frue la malpermeso koncernis ŝarĝaŭtojn); Ukrainio ricevis de Usono industriajn printilojn 3D, kiuj batalkampe povas fabriki rezervajn partojn de armiloj;

Naskiĝoj

• 1098: Hildegard de Bingen, germana monaĥino, mistikulino, komponistino, poetino, aŭtorino de Lingua ignota (m. 1179)
• 1387: Henriko la 5-a, reĝo de Anglio (m. 1422)
• 1462: Pietro Pomponazzi, itala renesanca filozofo kaj humanisto (m. 1525)
• 1494: Franciscus Maurolycus, itala matematikisto kaj astronomo (m. 1575)
• 1584: Matthias Gallas, aŭstra oficiro batalanta en la tridekjara milito (m. 1647)
• 1615: Heinrich Bach, germana orgenisto (m. 1692)
• 1745: Miĥail Kutuzov, rusa militisto, venkinto de Napoleono (m. 1813)
• 1765: Gregorio la 16-a, papo (m. 1831)
• 1768: Rozalia Lubomirska, pola princino (m. 1794)
• 1777: Nathan Mayer Rothschild, german-brita financisto (m. 1836)
• 1823: Károly Sükei, hungara ĵurnalisto, poeto kaj tradukisto (m. 1854)
• 1837: Petro la 5-a, reĝo de Portugalio (m. 1861)
• 1856: Wilhelm von Gloeden, germana barono kaj fotisto (m. 1931)
• 1858: Andrew Bonar Law, ĉefministro de Britio (m. 1923)
• 1872: János Melich, hungara lingvisto, bibliotekisto, profesoro (m. 1963)
• 1875: Miksa Bródy, hungara ĵurnalisto, verkisto (m. 1924)
• 1886: Jean Arp, franca-germana artisto, pentristo kaj poeto, kontribuinta al kreo de dadaismo (m. 1966)
• 1886: René Dubois, franca komerca direktoro, redaktoro de "Paris-Esperanto", nuliginta Kontrakton de Helsinko (m. nekonata)
• 1887: Nadia Boulanger, franca komponistino, pinanistino, muzikpedagogino (m. 1979)
• 1888: Frans Eemil Sillanpää, finna Nobelpremiita verkisto (m. 1964)
• 1891: Karl Dönitz, germana maroficiro, Regna Prezidanto (m. 1980)
• 1892: Werner Bergengruen, germana verkisto (m. 1964)
• 1893: Albert Szent-Györgyi, hungara Nobelpremiita biokemiisto identiginta askorbatan acidon kaj malkovrinta rutinon, bioelektronikisto (m. 1986)
• 1893: Alexander Korda, hungara-brita filmproducento (m. 1956)
• 1895: Franciszek Żwirko, pola aviadilisto, venkinto en Challenge 1932 en Berlino (m. 1932)
• 1900: László Ady, rumania hungara reformita pastro kaj lokhistoriisto (m. 1974)
• 1900: Mihály Milán, hungara antropologo, profesoro (m. 1968)
• 1908: Friedrich Torberg, aŭstra verkisto kaj ĵurnalisto (m. 1979)
• 1909: György Pálffy, hungara divizia generalo, kontraŭfaŝisto, ekzekutita (m. 1949)
• 1912: Sándor Benczédi, rumania hungara skulptisto (m. (1998)
• 1920: Hannie Schaft, nederlanda studentino, membrino de la nederlanda rezistado, ekzekutita (m. 1945)
• 1921: Béla Köpeczi, hungara literaturhistoriisto (m. 2010)
• 1922: Marcel Mouloudji, franca kantisto kaj aktoro (m. 1994)
• 1923: Appie Baantjer, nederlanda aŭtoro de krimfikcio (m. 2010)
• 1923: Lee Kuan Yew, unua ĉefministro de Singapuro (m. 2015)
• 1924: Lauren Bacall, usona aktorino (m. 2014)
• 1925: B.B. King, usona blusa gitaristo kaj kantisto (m. 2015)
• 1926: István Simon, hungara poeto, tradukisto kaj politikisto, enestanta en Hungara Antologio (m. 1975)
• 1927: Peter Falk, usona aktoro (m. 2011)
• 1930: Ferenc Makkay, rumania hungara kemiisto (m. 2023)
• 1935: Jenő Mátyás, rumania hungara operkantisto (baso)
• 1937: Attila Balogh, rumania hungara verkisto, filologo
• 1941: Lajos Katona, rumania hungara blinda skulptisto
• 1943: János Molnár, rumania hungara operkantisto (tenoro, baritono)
• 1943: Oskar Lafontaine, germana politikisto, ministroprezidanto de Sarlando
• 1945: Etelka Szabó, rumania hungara pedagogino, lingvokultivantino, redaktorino
• 1946: Sjarhej Zakonnikaŭ, belorusa poeto, tradukisto, ĵurnalisto, socia aganto
• 1949: Yoshiho Umeda, japana entreprenisto vivanta en Pollando, opoziciisto, aŭtoro de publikaĵoj pri alternativaj energifontoj, enkondukanta protokolon de Kioto (m. 2012)
• 1949: Gábor Pándi, rumania hungara geografo, hidrologo
• 1956: David Copperfield, usona iluziisto, "reĝo de magio"
• 1969: Elemér Könczey, rumania hungara reklamgrafikisto, karikaturisto
• 1971: Martin Korenjak, aŭstra klasika filologo kaj pedagogo
• 1984: Katie Melua, brita kantistino
• 1985: Apollónia Egyed, rumania hungara operkantistino
• 1996: Kyla Pratt, usona aktorino kaj muzikistino

Mortoj

• 307: Severo, imperiestro de Romio kaj militisto, murdita
• 655: Marteno la 1-a, papo, kontraŭulo de monotelitismo, sanktulo (n. ĉirkaŭ 600)
• 827: Valenteno la 1-a, papo, arkidiakono
• 1087: Viktoro la 3-a, papo, beatigita (n. ĉirkaŭ 1027)
• 1122: Vital de Savigny, franca abato kaj sanktulo
• 1345: Johano de Montfort, duko de Bretonio (n. ĉirkaŭ 1294)
• 1380: Karlo la 5-a, reĝo de Francio (n. 1338)
• 1498: Tomás de Torquemada, hispana dominikano, Ĝenerala Inkvizitoro (n. 1420)
• 1542: Diego de Almagro la Juna, hispana konkistadoro (n. 1522)
• 1583: Katarina Jogajlido, pola-litova princino (n. 1526)
• 1701: Jakobo la 2-a, reĝo de Anglio kaj Skotlando (n. 1633)
• 1726: Jakob Prandtauer, aŭstra arĥitekto (n. 1660)
• 1736: Gabriel Daniel Fahrenheit, germana fizikisto, kreinto de aerometro, barometro kaj la grado farenhejta (n. 1686)
• 1782: Farinelli, itala kastrita kantisto (n. 1705)
• 1793: Johann Adolf Schlegel, germana verkisto kaj pedagogo (n. 1721)
• 1798: Domokos Teleki, hungara privojaĝa verkisto (n. 1773)
• 1803: Nicolas Baudin, franca maristo, oficiro, esploristo (n. 1754)
• 1824: Ludoviko la 18-a, reĝo de Francio (n. 1755)
• 1853: Karl Eduard von Bülow, germana verkisto (n. 1803)
• 1854: Karl Gräbner, germana verkisto kaj kronikisto de Vajmaro (n. 1786)
• 1874: Maksymilian Gierymski, pola pentristo kaj pejzaĝisto (n. 1846)
• 1876: Imre Mikó, hungara politikisto kaj historiisto (n. 1805)
• 1896: Antônio Carlos Gomes, brazila operkomponisto (n. 1836)
• 1897: Gusztáv Kondor, hungara astronomo, matematikisto, profesoro (n. 1825)
• 1911: Edward Whymper, angla verkisto kaj montgrimpisto (n. 1840)
• 1920: Dan Andersson, sveda socialista verkisto kaj poeto (m. 1920)
• 1926: Arthur Ernst Glasewald, germana filatelisto (n. 1861)
• 1931: Omar Muĥtar, libia instruisto de Korano, muĝahido batalanta kontraŭ itala okupado, nacia heroo, ekzekutita (n. 1862)
• 1932: Ronald Ross, angla Nobelpremiita parazitologo esploranta malarion (n. 1857)
• 1944: Gustav Bauer, kanceliero de la Vajmara Respubliko (n. 1870)
• 1957: Qi Baishi, ĉina pentristo de alegoriaj pejzaĝoj, kaligrafo kaj gravuristo de sigeloj (n. 1864)
• 1967: Pavlo Tiĉina, ukraina poeto kaj tradukisto, aŭtoro de la Himno de Ukraina Soveta Socialisma Respubliko (n. 1891)
• 1970: Antal Róka, hungara atleto, piediranto (m. 1927)
• 1973: Víctor Jara, ĉilia kantisto (n. 1932)
• 1977: Maria Callas, greka operkantistino (soprano) (n. 1923)
• 1980: Jean Piaget, svisa psikologo, biologo, epistemologo (n. 1896)
• 1986: Éva Semlyén, rumania hungara lernolibroverkistino (n. 1917)
• 2000: Georgij Gongadze, ukraina esploranta ĵurnalisto, kreinto de politika reta portalo, malaperinta kaj murdita (n. 1969)
• 2001: István Tóth, rumania hungara poeto, tradukisto (n. 1923)
• 2006: Robert Levin, usona komputikisto, fondinto de interreta relajsa babilo (n. 1955)
• 2008: Amália Szőke, rumania hungara geologino, kulturhistoriistino (n. 1929)
• 2015: Guy Béart, franca komponisto kaj kanzonisto favoranta esperanton (n. 1930)
• 2016: Carlo Azeglio Ciampi, itala juristo, prezidanto de la Banko de Italio, ĉefministro kaj prezidento de Italio (n. 1920)
• 2016: Edward Albee, usona dramisto (n. 1928)
• 2017: Marcelo Rezende, brazila televida ĵurnalisto, raportisto kaj prezentisto (n. 1951)
• 2018: Big Jay McNeely, usona ritmenblusa tenorsaksofonisto n. 1927)

Specialaj tagoj kaj festoj

• Festoj kaj rememoroj en Katolika Eklezio:
  • Sankta papo Kornelio
  • Viktoro la 3-a, papo, beatulo
  • Sankta episkopo Cipriano, martiro
  • Eŭfemia de Kalcedono, kristana virgulino kaj sanktulino, martiro
• Nacia tago en Meksiko: alvoko batali por sendependeco, Grito de Dolores (1910)
• Nacia tago en Papuo-Nov-Gvineo, tago de la sendependeco (1975)
• Internacia Protekto-Tago de Ozona Tavolo, fiksita en 1994 de la Ĝenerala Asembleo de Unuiĝintaj Nacioj
• Eŭropa Semajno de la Daŭrebla disvolviĝo de Urba amasa transporto komenciĝas - laŭ iniciato de Eŭropa Komisiono en 2002

Tagoj de semajno

La 16-a de septembro estas (laŭ gregoria kalendaro):

• Dimanĉo en jaroj: 1584 1590 1601 1607 1612 1618 1629 1635 1640 1646 1657 1663 1668 1674 1685 1691 1696 1703 1708 1714 1725 1731 1736 1742 1753 1759 1764 1770 1781 1787 1792 1798 1804 1810 1821 1827 1832 1838 1849 1855 1860 1866 1877 1883 1888 1894 1900 1906 1917 1923 1928 1934 1945 1951 1956 1962 1973 1979 1984 1990 2001 2007 2012 2018 2029 2035 2040 2046 2057 2063 2068 2074 2085 2091 2096;
• Lundo en jaroj: 1585 1591 1596 1602 1613 1619 1624 1630 1641 1647 1652 1658 1669 1675 1680 1686 1697 1709 1715 1720 1726 1737 1743 1748 1754 1765 1771 1776 1782 1793 1799 1805 1811 1816 1822 1833 1839 1844 1850 1861 1867 1872 1878 1889 1895 1901 1907 1912 1918 1929 1935 1940 1946 1957 1963 1968 1974 1985 1991 1996 2002 2013 2019 2024 2030 2041 2047 2052 2058 2069 2075 2080 2086 2097;
• Mardo en jaroj: 1586 1597 1603 1608 1614 1625 1631 1636 1642 1653 1659 1664 1670 1681 1687 1692 1698 1704 1710 1721 1727 1732 1738 1749 1755 1760 1766 1777 1783 1788 1794 1800 1806 1817 1823 1828 1834 1845 1851 1856 1862 1873 1879 1884 1890 1902 1913 1919 1924 1930 1941 1947 1952 1958 1969 1975 1980 1986 1997 2003 2008 2014 2025 2031 2036 2042 2053 2059 2064 2070 2081 2087 2092 2098;
• Merkredo en jaroj: 1587 1592 1598 1609 1615 1620 1626 1637 1643 1648 1654 1665 1671 1676 1682 1693 1699 1705 1711 1716 1722 1733 1739 1744 1750 1761 1767 1772 1778 1789 1795 1801 1807 1812 1818 1829 1835 1840 1846 1857 1863 1868 1874 1885 1891 1896 1903 1908 1914 1925 1931 1936 1942 1953 1959 1964 1970 1981 1987 1992 1998 2009 2015 2020 2026 2037 2043 2048 2054 2065 2071 2076 2082 2093 2099;
• Ĵaŭdo en jaroj: 1582 1593 1599 1604 1610 1621 1627 1632 1638 1649 1655 1660 1666 1677 1683 1688 1694 1700 1706 1717 1723 1728 1734 1745 1751 1756 1762 1773 1779 1784 1790 1802 1813 1819 1824 1830 1841 1847 1852 1858 1869 1875 1880 1886 1897 1909 1915 1920 1926 1937 1943 1948 1954 1965 1971 1976 1982 1993 1999 2004 2010 2021 2027 2032 2038 2049 2055 2060 2066 2077 2083 2088 2094;
• Vendredo en jaroj: 1583 1588 1594 1605 1611 1616 1622 1633 1639 1644 1650 1661 1667 1672 1678 1689 1695 1701 1707 1712 1718 1729 1735 1740 1746 1757 1763 1768 1774 1785 1791 1796 1803 1808 1814 1825 1831 1836 1842 1853 1859 1864 1870 1881 1887 1892 1898 1904 1910 1921 1927 1932 1938 1949 1955 1960 1966 1977 1983 1988 1994 2005 2011 2016 2022 2033 2039 2044 2050 2061 2067 2072 2078 2089 2095;
• Sabato en jaroj: 1589 1595 1600 1606 1617 1623 1628 1634 1645 1651 1656 1662 1673 1679 1684 1690 1702 1713 1719 1724 1730 1741 1747 1752 1758 1769 1775 1780 1786 1797 1809 1815 1820 1826 1837 1843 1848 1854 1865 1871 1876 1882 1893 1899 1905 1911 1916 1922 1933 1939 1944 1950 1961 1967 1972 1978 1989 1995 2000 2006 2017 2023 2028 2034 2045 2051 2056 2062 2073 2079 2084 2090.